Door: Anneleen Post
De discussie over nascholing van leraren, certificering en leren in de 21e eeuw is in volle gang. En dat is logisch, want de leraar is dé schakel in het leren van leerlingen. Leraren zouden voor hun eigen ontwikkeling meer gebruik kunnen maken van de mogelijkheden die ICT biedt. Zodat zij zelf bepalen hoe zij zich willen ontwikkelen en wat daarvoor nodig is, om het vervolgens door middel van een certificaat ook te laten waarderen in een register.
Om met de 21e eeuwse vaardigheden te beginnen. Daaronder vallen, in het model van Kennisnet en SLO, zaken als ‘kritisch denken’, ‘samenwerken’, ‘ICT vaardigheden’ en ‘mediawijsheid’. Maar niet alleen onze leerlingen moeten deze vaardigheden ontwikkelen. Het onderwijs voor morgen vereist dat ook leraren de gelegenheid krijgen en nemen om kritisch na te denken. Over hun eigen leerdoelen, over nieuwe inhoudelijke en didactische kennis en hoe zij deze wel of niet willen en kunnen inzetten. Dat hoef je als leraar gelukkig niet alleen te doen – liever niet. De huidige maatschappij vraagt juist om nauwere samenwerking en kennisuitwisseling met collega’s binnen én buiten de eigen school. En ICT maakt dat mogelijk.
ICT: krachtig middel bij blended learning
Zo komen we bij nieuwe vormen van (na)scholing voor leraren. Want natuurlijk kun je je tijd maar één keer inzetten. En omdat tijd krap is in het onderwijs, valt nog veel te winnen door meer en vaker gebruik te maken van ICT als effectief en efficiënt middel voor trainingen, bijvoorbeeld in een online leeromgeving. Zo’n omgeving kan een breed aanbod van (online) kennis ontsluiten en snel inspelen op actuele ontwikkelingen. Daarnaast is samenwerking en kennisdeling binnen en buiten de eigen school toegankelijk en duurzaam te organiseren.
Maar een online leeromgeving is vooral een krachtig middel bij blended learning. In een blended training wordt een gedeelte online uitgevoerd, dus op een tijd en plaats die voor de deelnemer het beste uitkomt in een zelf te bepalen tempo. Het andere gedeelte van de training vindt plaats tijdens studiebijeenkomsten en door middel van samenwerkingsopdrachten.
Gedifferentieerd en kritisch leren
Blended learning, de combinatie van online en offline leren, geeft je als leraar meer zeggenschap over je eigen ontwikkeling. In de eerste plaats omdat je gedifferentieerd kunt leren. Een goed opgezette online training biedt toegang tot verdiepingsopdrachten en ondersteunende materialen, die iedereen in zijn eigen tempo kan verwerken. Hierdoor zijn duidelijker de eigen leervragen in te brengen en te beantwoorden.
Daarnaast biedt een blended training toegang tot de inbreng van verschillende experts via bijvoorbeeld videoclips, en dus tot een diversiteit aan kennis. Dit geeft je als leraar bij uitstek de kans om kritisch na te denken. Niet alleen over je eigen leervragen, maar ook over wat wel en niet bij jou past en wat goed of minder goed aansluit bij jouw klas en op jouw school.
En, misschien wel het belangrijkste: je toetst deze kennis en praktijkervaringen aan anderen. Zowel tijdens fysieke ontmoetingen als in online uitwisseling met directe collega’s op én buiten de school.
Kennis en praktijkervaring
Kortom: ICT biedt vele (vaak nog onbekende) mogelijkheden voor de versterking van een van de belangrijkste vaardigheden van een goede leraar. Namelijk op basis van verschillende bronnen kritisch na kunnen denken over en de verbinding kunnen leggen tussen theorie, de eigen praktijkervaringen en praktijkkennis van collega’s, en de persoonlijke (gewenste) ontwikkeling. Waarbij ICT geen doel is, maar een middel om kennis en ervaringen te verdiepen en te helpen delen. Omdat onderwijs (gelukkig) nooit stil staat.
Meer weten over nieuwe vormen van leren voor leraren en teams? Eduseries organiseert op 12 april een middagconferentie ‘Focus op de leraar!’ Bekijk hier het programma.
Hoe blijf jij als leraar graag op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen? En op welke manier versterkt ICT jou in de praktijk? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier of laat het weten via Twitter met #OVM.
