Een leven zonder lesgeven is voor Judith Peinemann niet denkbaar. Haar liefde voor onderwijs is zo sterk, dat ze graag haar ervaringen deelt op OVM. Judith geeft het vak pedagogiek aan toekomstige onderwijsassistenten. In dit artikel: een fixed mindset versus een groeimindset.
‘Juf, dit is veel te moeilijk, ik snap er helemaal niets van, ik ga iets anders doen.’ Het is dinsdagochtend het tweede uur wanneer ik klas 3C iets probeer bij te brengen over het bestuderen van waarneembaar gedrag. Ze hebben begin dit schooljaar gekozen voor het vak psychologie. Met een mix van colleges en praktische opdrachten leren ze de theorie aan de hand van casussen verklaren. Voor mijn niveau 4 mbo-studenten soms een hele uitdaging, want in de theorie worden woorden gebruikt die ze niet kennen.
Vera haakt af
Vera zit ook in deze klas: een dame van 21 jaar, die na haar opleiding graag ‘iets’ wil doen met probleemjongeren. Ze heeft zich laten inspireren door een televisieprogramma waar jongeren geholpen worden bij het vinden van een opleiding. Vera zit elke week braaf mee te schrijven met alles wat ik vertel, maar zodra ze zelf aan de slag moet, haakt ze af. Ze doet haar boek open en roept: ‘Dit lukt me nooit, ik weet helemaal niet wat hier staat!’ Of: ‘Juf, ik ben hier niet goed in hoor, ik heb hier geen talent voor.’ Ik hoor het allemaal aan.
Knokken
Als ik met Vera in gesprek ga over haar opmerkingen en gedrag, vertelt ze me uit wat voor gezin ze komt. Haar twee broers studeren aan de universiteit, haar vader is jurist en haar moeder is leidinggevende in de zorg. ‘Ik voel me het buitenbeentje, ik moet overal hard voor werken en bij mijn broers komt het allemaal aanwaaien.’
Ik vraag of ze het gevoel heeft dat haar harde werken loont. Ze vertelt dat ze eerst mbo-niveau 3 heeft gedaan en nu al in het examenjaar van niveau 4 zit. Ze heeft ervoor moeten knokken, maar het is haar wel gelukt. ‘Ben je trots op wat je bereikt hebt met het harde werken?’ Ze kijkt me verbaast aan. ‘Gek dat je het vraagt, ik schaam me er altijd een beetje voor dat ik zo hard moet werken om iets te bereiken.’
Fixed mindset
Net als veel studenten op het mbo heeft Vera een statische manier van denken, ook wel een fixed mindset genoemd. Het gevaar van een statische mindset is dat je je tekortkomingen wil verbergen en het maken van fouten ziet als een gebrek aan aanleg of talent. Een goede voedingsbodem voor faalangst. Deze manier van denken zorgt ervoor dat je het nut van hard werken niet inziet en de kans om beter te worden aan je laat voorbijgaan.
Groeimindset
Het tegenovergestelde van een statische mindset is een groeimindset. De manier waarop je naar je eigen talenten en vaardigheden kijkt, bepaalt in hoge mate hoe je je ontwikkelt. Iemand met een groeimindset gaat uitdagingen aan, probeert opnieuw en ziet feedback als hulpmiddel om verder te komen.
Ed Sheeran
De klas van Vera zit voor me en kijkt me verwachtingsvol aan als ik op het digibord een filmpje van een vals zingende Ed Sheeran toon. Blikken van ongeloof kruisen elkaar. Hard werken, veel oefenen en vooral niet opgeven omdat andere mensen het niet zien zitten. Dat is de boodschap van deze veel beluisterde zanger en muzikant. Het klinkt als een cliché. Ondertussen knipoog ik naar Vera en er verschijnt een glimlach op haar gezicht. Als ze haar boek in de tas stopt, zie ik dat ze er met koeienletters ‘Ed Sheeran!’ op heeft geschreven.
Hoe probeer jij de mindset van leerlingen bij te sturen? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
