Google die iedere voetstap volgt, Spotify dat nieuwe muziek aandraagt en apps die waarschuwen voor regen zodra je de deur uit stapt. Leerlingen kijken er allang niet meer van op. Het Internet of Things (IoT) is overal, zowel in hun persoonlijke als professionele leven. Hoe bereid je hen daarop voor? Daarover lees je meer in dit artikel.
Apparaten slaan informatie op en versturen dat naar het internet. Die informatie wordt daar uitgewisseld met andere apparaten die deze gegevens weer gebruiken om hun eigen diensten te optimaliseren. Deze uitwisseling van gegevens biedt veel mogelijkheden. Het is daarom belangrijk dat leerlingen leren werken met het IoT. Welke vaardigheden moeten leerlingen ontwikkelen om succesvol te zijn in een leef- en werkomgeving waarin IoT alomtegenwoordig is?
Zijn in een digitale wereld
Leerlingen moeten leren ‘zijn’ in een digitale wereld. Daarvoor hebben ze 21e-eeuwse vaardigheden nodig, zoals kritisch denken en probleemoplossen. Deze skills zijn extra belangrijk in relatie tot nieuwe technieken. Om de technologie die het IoT mogelijk maakt te kunnen gebruiken, moeten leerlingen de technologie begrijpen en kritisch kunnen beoordelen. Thema’s die aandacht verdienen zijn kunstmatige intelligentie, algoritmes, robotisering en big data. Hoe leert een mens en hoe leert een computer? Hoe beïnvloeden algoritmes ons leven? In hoeverre nemen robots straks het werk over waarvoor je wordt opgeleid? Wat is big data en kan het ook een bedreiging vormen?
Digitale geletterdheid
De digitale IoT-samenleving vraagt om digitale geletterdheid. Alleen dan is het voor leerlingen mogelijk om goed te functioneren in de maatschappij. Daaronder vallen de volgende vier vaardigheden: ict-vaardigheden, informatievaardigheden, computational thinking en mediawijsheid. Digitale geletterdheid is nogal een breed begrip. Daarom bieden scholen het vaak niet aan als een opzichzelfstaand vak, maar wordt het vakoverstijgend door het curriculum geweven en zo bij verschillende vakken onder de aandacht gebracht. Dit vraagt nogal wat van docenten, want hoe verwerk je het oefenen met deze vaardigheden in je les? Inspiratie en tips voor vo-docenten die aan de slag willen met digitale geletterdheid, vind je op diverse platforms voor docenten.
Digitaal in het basisonderwijs
Dit alles speelt niet alleen in het vo. Uit de digitale monitor 2019 blijkt dat ook veel basisscholen de urgentie voelen om de digitale geletterdheid van kinderen te vergroten. Leraren geven kinderen voor digitale geletterdheid op een schaal van 0 tot en met 10 slechts een 4,9. De monitor geeft scholen de volgende tips voor de verbetering van digitale geletterdheid:
- Verbetering van digitale geletterdheid bij leerkrachten.
- Schoolbreed planmatig werken, bijvoorbeeld met een werkgroep digitale geletterdheid.
- Verbeteren van de ict-voorzieningen op school, vaak zijn devices te oud.
Ook voor po-docenten is er een pdf met tips om meer aandacht te besteden aan digitale geletterdheid. Of download het handboek digitale geletterdheid.
Ethische aspecten
IoT-apparaten communiceren onderling en analyseren de uitgewisselde gegevens automatisch. Dit leidt tot veel praktische toepassingen in het dagelijks leven. Echter, de gegevens die uitgewisseld worden, omvatten doorgaans veel persoonlijke informatie. Het is daarom essentieel om aandacht te besteden aan de ethische aspecten van het IoT. Informatie wordt automatisch uitgewisseld, maar wat we precies met die informatie doen dat is aan ons. Leren nadenken over de gevolgen van de informatie-uitwisseling en het stellen van ethische grenzen zijn daarom van groot belang.
Hoe bereid jij leerlingen voor op het Internet of Things? En hoe verwerkt je de ontwikkeling van digitale vaardigheden in jouw lessen? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
