Leerlingen voorzien van theorie en uitleg kan door middel van video’s en vlogs. Zo heeft scheikundedocent Miranda Kusters een eigen YouTube-kanaal vol video’s waarin ze haar leerlingen van alles uitlegt met behulp van Prezi’s. Tijdens een workshop op het docentencongres van Malmberg, neemt Miranda haar deelnemers mee in haar proces en geeft ze tips en trucs. In dit artikel krijg je alvast een voorproefje.
Miranda Kusters is docent scheikunde op het Udens College, locatie vmbo. Tijdens het 5e nationale docentencongres NASK geeft Miranda een presentatie met nog meer tips. Meld je nu aan voor het congres op 14 februari.
Miranda: ‘Ik geef 23 jaar les, waarvan 16 jaar op het Udens College. Ik ben ook leerlingencoach, onderwijsontwikkelaar van de sectie, onderwijskundig ondersteuner van Team bovenbouw T en lid van de stuurgroep.’ Met de stuurgroep was ze betrokken bij een grote onderwijsverandering: ‘We zijn gestart met een compleet nieuw onderwijsmodel, waarin leerlingen veel meer eigenaar zijn van hun eigen leerproces en dagprogramma.’
Regie over het eigen leerproces
Waarom heeft ze video’s ingezet in haar lessen? ‘Vooral om de leerlingen meer de regie over hun eigen leerproces te geven. Ik ben daarin zelf nog zoekende: hoe motiveer je leerlingen het meest? We geven nu les vanuit leerdoelen, maar hoe maak ik er hún leerdoelen van in plaats van de mijne?’
Waarom ben je online video’s gaan maken?
‘Ik merkte dat leerlingen vaak gefrustreerd waren over mijn vak. In de klas begrepen ze mijn uitleg wel, maar eenmaal thuis niet meer. Daardoor moest ik elke les starten met hun frustraties weg te nemen. Want als je ergens van baalt, dan sta je niet open om te luisteren en iets te willen leren.’ Miranda zocht op internet naar video’s met uitleg, maar kon die voor haar niveau plus vakgebied niet vinden. ‘Daarom ben ik ze zelf gaan maken.’
Theorie en uitleg voor thuis
Leerlingen kunnen op een zelfgekozen moment met behulp van haar video’s aan de slag met theorie en uitleg. Bijvoorbeeld als ze ziek zijn geweest: ‘Dan hebben ze mijn uitleg gemist, maar kunnen ze die gewoon thuis bekijken. Of ze zijn er in de les niet helemaal bij met hun hoofd, omdat ze bijvoorbeeld het volgende lesuur een belangrijke toets hebben. Hoe fijn is het dan als je mijn uitleg gewoon kunt bekijken op een moment dat het jou wel uitkomt?’
Gebruik je de video’s ook op school?
Als ze zelf les geeft, maakt ze geen gebruik van de video’s: ‘Als ik in de klas iets uitleg, ga ik met mijn leerlingen in gesprek. In mijn video’s niet, dan zend ik alleen. Op school kunnen ze me live zien én vragen stellen én mijn vragen beantwoorden.’
En toen kwam er een eigen YouTube-kanaal…
‘Ja, dat was dus helemaal niet de bedoeling. Ik deelde mijn filmpjes met mijn leerlingen via Magister. Toen dat niet meer lukte, moest ik wat anders bedenken. Mijn leerlingen bedachten dat ik de filmpjes op YouTube kon zetten. Openbaar, want dan hadden leerlingen van andere scholen er ook wat aan. Met wat hulp van een collega ben ik dat gaan doen. Overigens onder luid protest van mijn eigen kinderen, want die wilden écht geen YouTube-moeder.’
Hoe reageren leerlingen op de video’s?
‘Ze hebben er heel veel baat bij. Mijn eerste video’s waren alleen de Prezi’s, met mijn stem erbij voor de uitleg. Maar de leerlingen wilden mijn gezicht zien: dat vonden ze persoonlijker. Bij de volgende filmpjes was ik dus zelf ook in beeld. Ik heb overigens wel de reacties uitgezet. Ik ben geen professionele filmmaker. Elke video heeft me zoveel tijd gekost. Ik zit niet te wachten op commentaar van vreemden met wat ik beter had kunnen doen.’
Maar als je de reacties uitzet, kunnen leerlingen ook geen vragen stellen…
‘Dat is inderdaad de andere kant. Ik heb weleens een vraag over de stof gehad van een voor mij onbekende leerling. Helaas zag ik zijn berichtje te laat. Maar hij gaf aan dat mijn filmpjes hem geholpen hadden. Dat vind ik super om te horen.’
Heeft het je veel tijd gekost?
‘Ik ben begonnen met leerjaar 4, omdat het examenjaar de video’s het hardste nodig had. Daarna ben ik verder gegaan met leerjaar 3 en 2. Nu heb ik van bijna elke paragraaf een filmpje. Dus ja, dat heeft me heel veel tijd gekost.’ Momenteel maakt ze even geen filmpjes meer, tenzij in opdracht. Zou ze het met de kennis die ze nu heeft, nog een keer doen? ‘Zeker! De leerlingen hebben er zoveel baat bij.’
Heb je nog tips voor andere docenten?
‘Ja, begin vooral niet je eigen YouTube-kanaal. Dat kost echt veel tijd.’ Miranda lacht. ‘Je kunt beter eerst op internet zoeken naar ander materiaal. Er is zoveel. En het maakt niet uit hoe leerlingen de lesstof uitgelegd krijgen, als ze het daarna maar kunnen toepassen.’
Verder lezen
Wil je klassikaal leren combineren met online leren? Kijk dan hier voor een verzameling Flipping the classroom-artikelen. Wil je liever gaan onderwijs-vloggen? In dit OVM-artikel lees je hoe je dat kunt doen.
Heb jij ook weleens een video of serie video’s gemaakt, zodat leerlingen de uitleg thuis nog eens op hun gemak kunnen bekijken? Hoe beviel dat? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
