School: basisschool De Klumpert in Nijmegen
Geeft les aan: geen vaste groep, is beschikbaar voor alle leerlingen
Aantal jaar voor de klas: 12 jaar
Juf Linda is achterwacht op school.
Wat doet een achterwacht?
Een achterwacht helpt kinderen om te schakelen. Als het een kind niet lukt om in de klas te zijn, kan het naar mij toe. Dat initiatief kan vanuit het kind of vanuit de leerkracht komen. Stel: de vis van Piet is dood. Hij wil zijn verhaal kwijt, maar de juf heeft 28 kinderen in de groep en wil beginnen met de les. Dan kan Piet naar mij toe. Ik praat met hem en daarna kan hij weer rustig aan het werk in de klas. Ik licht de juf in en kom er de volgende dag op terug bij Piet: ‘Hé, hoe voel je je nu? Heb je de vis al begraven?’ Of ik drink bijvoorbeeld met een clubje meiden een kopje thee om iets te doen aan meidenvenijn. Het gaat om zien en gezien worden.
Ben jij er ook voor kinderen die zich misdragen in de klas?
Ja, maar ik geef geen straf. Ik ben neutraal terrein. Ik help het kind om rustig te worden. Als je echt te ver gaat, ga je naar de directrice.
Hoe ziet een schooldag er voor jou uit?
Ik ben in mijn eigen kamer of loop door de school. Ik probeer zo veel mogelijk connectie te maken met de kinderen en ze te leren kennen. Tijdens de pauzes ben ik buiten. Daarnaast werk ik nauw samen met de ib’er en overleg ik veel met de leerkrachten.
Wat doe je als er veel leerlingen tegelijk naar je toekomen?
Als ik net in een serieus gesprek zit en er komt nog een leerling, dan vraag ik of deze even wacht in de lunchkamer. Anders vraag ik de leerling waarmee ik in gesprek was of het oké is dat er iemand bij komt zitten. Soms gaan we samen tekenen bijvoorbeeld of ik loop met één van de kinderen even een rondje.
Mooie anekdote…?
Er is een meisje dat elke dag vijf kaartjes heeft. Als ze voelt dat haar ‘ballonnetje vol’ is, geeft ze een kaartje aan haar meester en komt ze naar mij toe. De ene keer hebben we dan een gesprekje, de andere keer gaat ze rustig lezen of lopen we stil een rondje op het plein. Dit heeft zij nodig: momenten op de dag dat ze even kan ontladen. Alleen al het gevoel dat ze een escape heeft, geeft haar zo veel meer lucht. Daardoor explodeert ze minder vaak en kan ze steeds langer in de klas blijven. Ze heeft nu nog maar drie kaartjes per dag nodig.
Hoe zijn jullie op deze functie gekomen?
Ik ben afgelopen november aangenomen. Een collega kende mij als achterwacht in het speciaal onderwijs. Er waren toen op deze school een paar kinderen die bijna dagelijks de klas uit moesten. De ib’er en de directrice waren de hele dag bezig met brandjes blussen. Ze kwamen amper aan hun andere werk toe. Bovendien hebben zij geen tijd om op dingen terug te komen. Ik heb dat wel. Als er bijvoorbeeld meidenvenijn is geweest, haal ik de meiden een tijdje later weer uit de klas en spelen we samen Uno bij een kopje thee. Zo leren ze dat ze het samen ook heel gezellig kunnen hebben. Daarom is deze functie gecreëerd. Hoewel we er nog niet een goede naam voor hebben…
Hoezo?
De term komt uit het speciaal onderwijs, maar heeft vaak een negatieve lading. ‘Als je niet luistert, stuur ik je naar de achterwacht!’ Mijn vorige school was een praktijkschool, daar noemden we het een leerlingondersteuner. Hier noemen we het ook wel leerkrachtondersteuner, maar dat is vaag en breed. We zijn dus nog op zoek en staan open voor goede namen.
Welke opleiding heb je?
Ik heb geen onderwijsachtergrond, maar een sociaalpedagogische.
Hoe bevalt het?
Ik heb echt een wereldbaan! Ik heb net een kaart van een ouder gekregen. Ze schrijft: ‘Wat je in korte tijd voor De Klumpert bent gaan betekenen, is enorm. Jouw aanwezigheid voelt goed.’ Mooi toch?
Wat levert het de school op?
Dat de leerkrachten kunnen focussen op het lesgeven. Alle randzaken, de ruzie thuis, het voetbalgedoe, het dode huisdier, kan ik oplossen. Van collega’s hoor ik dat de rust in de klas teruggekeerd is.
Hoe bekostigen jullie dit?
Ik heb een contract voor twee jaar, want ik word betaald vanuit de NPO-gelden. We hebben nog geen duidelijkheid hoe het daarna gaat. Ik denk dat dit heel preventief werkt. Het is een efficiënte manier van problemen oplossen én voorkómen voor de school en de wijk. Ik hoop dat er vanuit een andere hoek geld komt na die twee jaar.
Is het iets voor alle scholen?
Ik gun het alle scholen. Leerkrachten hebben het zo druk dat er weinig tijd is voor een-op-een aandacht voor het kind. Ze willen die aandacht wel geven, maar dat kost te veel onderwijstijd. Ze doen echt hun stinkende best.
Zijn collega’s soms niet jaloers op je?
Ik geloof niet dat dat hier speelt, maar ik zou het wel begrijpen. Ik heb een ander contact met de kinderen dan de leerkrachten.
Belangrijk is het gevoel dat we het samen doen. Ik zie mezelf als schakel tussen de leerling en de leerkracht. Ik ben constant aan het afstemmen wat een kind nodig heeft, samen met die leerkracht.
Wat wil je andere leerkrachten meegeven?
Ik zou zo graag willen dat iedere school zo’n functie in huis heeft. Ik gun het de leerlingen, de leerkrachten, de directie. Het is een langetermijninvestering voor een veilig pedagogisch klimaat.
Linda en haar school zijn nog op zoek naar een juiste naam voor haar functie. Heb jij een idee? Laat het hieronder weten in het reactieformulier. Wij geven de ideeën door aan Linda.
