Duurzaam leven – vroeger associeerden we dat met geitenwollensokkentypes. Maar anno 2019 is het een onderwerp waar niemand meer omheen kan. Misschien ben je thuis al fanatiek bezig met zonnepanelen en het scheiden van afval. Maar hoe duurzaam is jouw school al? Kan daar nog een stapje bij? We hebben tien dingen op een rijtje gezet die jij en je school kunnen doen.
1 Begin bij laaghangend fruit
Dat zijn dingen die je makkelijk kunt veranderen en waarmee je direct succes hebt. Bijvoorbeeld: laat elke dag iemand checken of alle lichten en computers uit zijn. En verminder het sluipgebruik van stroom. Check voorkom sluipverbruik op Milieu Centraal.
2 Kijk welke duurzame initiatieven bij jouw school passen
Bijvoorbeeld: bij een school die techniek belangrijk vindt, passen zonnepanelen met een systeem waarop de kinderen zien hoeveel energie de school bespaart. Een school die moestuintjes heeft, kan denken aan een composthoop van de fruitschillen van het fruit dat de kinderen in de pauze eten.
3 Zoek naar projecten waar je school zich bij aan kan sluiten
Zo profiteer je van de kennis die er al is en kun je soms subsidie krijgen. Bijvoorbeeld: 1) Operatie Steenbreek probeert stenen oppervlaktes te vervangen door groen. 2) Een aantal waterschappen – zoals AA en Maas – geeft subsidie als je je schoolplein groener maakt en meer regenwater opvangt. 3) Jantje Beton maakt zich sterk voor groene en gezonde schoolpleinen. 4) Schooldakrevolutie begeleidt scholen bij de aanschaf en installatie van zonnepanelen.
4 Ga bewust om met materialen
Alles wat je koopt, vervuilt. Koop dus alleen wat nodig is, kies waar mogelijk voor duurzame materialen en hergebruik wat kan. Dus geen magazijn meer vol handvaardigheidspullen die liggen te verstoffen. Bijvoorbeeld: gebruik veel kosteloos materiaal voor je handvaardigheidslessen en het inrichten van je hoeken (wc-rolletjes, verpakkingen, grote pakketdozen). Bewaar de papiersnippers van de ene opdracht en geef daarna een mozaïek-opdracht waarbij je die snippers gebruikt. Kijk of een bedrijf in de buurt van je school afval heeft waar je mooie dingen van kunt knutselen. Denk ook eens aan schoolmeubilair van gerecycled plastic.
5 Kijk hoe je ‘duurzaam leven’ een plek in je curriculum geeft
Staat er al genoeg in je aardrijkskunde- en biologiemethode of wil je meer? Wil je bijvoorbeeld een jaarlijkse projectweek of een wekelijkse activiteit? Misschien past ‘duurzaam leven’ in de visie van de school? Bijvoorbeeld: ‘adopteer’ een deel van de wijk en houd het met de kinderen zwerfafvalvrij. Of bestel een gratis lespakket bij de Plastic Soup Foundation.
6 Laat een energiecheck op school doen
Wat kan nog duurzamer? Hoeveel gaat dat kosten?
7 Kijk wat je als team met elkaar kunt doen
Hoe voorkom je dat eten in de koelkast bederft omdat mensen het vergeten? Of wat dacht je van een duurzaam teamuitje dit jaar? Bijvoorbeeld: plastic vissen uit de Amsterdamse grachten. Of: zwerfafval opruimen tijdens een stevige strandwandeling
8 Ga fietsen, carpoolen of met de trein
Dat geldt natuurlijk voor leerkrachten. Maar er zijn ook scholen die met groep 8 op de fiets op kamp gaan of met de trein op schoolreis.
9 Kijk kritisch naar weggevertjes
De laatste jaren zijn weggevertjes steeds meer gewoon geworden in het onderwijs. De leerkrachten geven ze als beloning of aan het eind van het jaar en kinderen stoppen ze bij traktaties. Vaak zijn het simpele speelgoedjes, gemaakt van plastic en na een uurtje spelen al niet leuk meer…
10 Zorg dat je intrinsiek gemotiveerd raakt om duurzamer te leven
Niet ‘het moet’, maar ‘ik wil het’. Dan breng je het beter over op de kinderen en collega’s. Zoek een manier die bij jou past. Bijvoorbeeld: 1) Volg The Happy Activist op LinkedIn, die positieve duurzame voorbeelden deelt. 2) Kijk naar het tv-programma Genaaid van de EO, waarbij jonge designers gaan werken in de leerindustrie om te zien hoe schadelijk die is. 3) Ga naar een theatershow of luister naar een podcast van Save the Earth over de duurzame ideeën van Wubbo Ockels. Of ga naar een show van André Kuipers.
