Een compliment krijgen is fantastisch. Het maakt vrolijk en geeft energie. Het verbindt de gever en de ontvanger. En van de juiste kun je enorm groeien. Soms gaat een compliment een leven lang mee! Als leerkracht is het fijn om complimenten te geven. Het zorgt dat je positiever naar je werk kijkt en het verbetert de sfeer in je klas. Je inspireert de kinderen, want goed voorbeeld doet goed volgen. Ook als je het geen officiële plek op het rooster geeft, zoals het ‘zonnetje van de week’.
Maar een goed compliment geven, vraagt wel even aandacht. Want het ene compliment valt beter dan het andere. Juf & Meester verzamelde de beste tips. Aan wie geef jij vandaag een compliment? Aan die ene leerling die vaak onzichtbaar is? Aan die ouder die tijdens de lockdown het onmogelijke voor elkaar kreeg? Of aan die nieuwe collega?
PS Dit gaat over het geven van complimenten als ‘geschenk’ aan een ander. Meer lezen over het pedagogisch en didactisch geven van complimenten? Lees dan het artikel van Onderwijs van Morgen.
1. Wees oprecht.
Meen wat je zegt en geef het compliment om de ánder iets te geven. Niet om te vleien of zelf iets voor elkaar te krijgen. Bijvoorbeeld: ‘Jij kan zo goed mails aan ouders schrijven,’ kan oprecht zijn, maar ook gezegd worden met de bedoeling: ‘Ik heb geen zin om te iets te bedenken, dus doe jij het maar.’
2. Meen wat je zegt.
‘Je bent altijd zo aardig’ is vrij vaag. Duidelijker is: ‘Wat heb je die ruzie met Joris goed opgelost! Hij was heel boos, maar doordat je zo begripvol reageerde, begon hij ook naar jou te luisteren.’
3. Geef de ontvanger tijd.
Een compliment moet even landen. Geef een paar seconden tijd nadat je het hebt uitgesproken. Geef hem of haar de gelegenheid om te reageren voordat je verder praat of overgaat tot de orde van de dag.
4. Let op je toon.
Zorg ervoor dat je compliment niet ironisch klinkt. Spreek duidelijk, mompel of fluister niet.
5. Kies of je het compliment een-op-een, in de klas of in de teamkamer maakt.
Soms kan een compliment voor de groep de positie van iemand verstevigen en het compliment versterken. Soms is het fijner om een compliment in alle rust in een een-op-eengesprek te ontvangen.
6. Zoek naar diepgaande complimenten.
Maak bijvoorbeeld een compliment over iemands talent: ‘Wat ben ik blij dat jij mijn duo-collega bent! Ik ben zelf terughoudend in vernieuwingen, maar door jouw enthousiasme en de manier waarop je nieuwe dingen in de klas haalt, word ik ook nieuwsgierig. Jij maakt dat ik meer durf uit te proberen.’
7. Pas op iemand in een rol te duwen.
Als een kind steeds hoort dat hij de oudste en meest verantwoordelijke van de klas is, duw je het ongemerkt in een rol. Je plakt een etiket op, ook al is het positief bedoeld. Dat bepaalt hoe kinderen naar zichzelf kijken en naar elkaar kijken. Zo’n kind kan de druk voelen om zich altijd zo verantwoordelijk te gaan gedragen. Het bepaalt ook hoe jij als juf naar het kind kijkt en wat je dus van hem of haar ziet.
8. Wees niet dubbelzinnig.
Volg een compliment niet op met een extra opmerking of vraag die verkeerd geïnterpreteerd kan worden. ‘Wat ben je vroeg klaar met je voorbereidingen voor het eindfeest, had je weinig te doen deze week?’ Je collega zal zich nu niet op het compliment richten, maar zich verdedigen dat hij toch echt hard werkt. Beter: ‘Wat ben je vroeg klaar met je voorbereidingen voor het eindfeest. Super!’
9. Hou het simpel.
Geef niet te veel details, maar beperk je tot de kern van de boodschap. Niet: ‘Wat heb je een prachtig opstel geschreven. De hoofdpersoon is echt goed omschreven, je hebt een goede keus gemaakt voor de omgeving waarin het verhaal zich afspeelt, het is origineel, het is … en …’ Beter: ‘Wat een prachtig opstel heb je geschreven. Ik heb ervan genoten! De hoofdpersoon heb je zo goed omschreven dat ik het gevoel heb dat ik hem zelf ontmoet heb.’
10. Verwacht niets terug.
Een compliment is een cadeautje aan een ander. Verwacht niet dat hij of zij je dankbaar is, je aardig vindt is of een complimentje teruggeeft. Het is mooi als het gebeurt, maar laat het plezier van het geven er niet van afhangen.
11. Geef je compliment ontspannen en vol zelfvertrouwen.
Misschien dat je na bovenstaande tips begint te twijfelen. Moet ik wel een complimentje geven? Misschien doe ik het wel onhandig of ‘verkeerd’? Niet piekeren. Niet vooraf en niet achteraf. Een welgemeend compliment dat vol zelfvertrouwen is gegeven, landt zeker.