School: Basisschool De Krullevaar in De Meern
Geeft les aan: groep 5
Aantal jaar voor de klas: eerste jaar
De kinderen in Lottes klas hebben een penvriend in het lokale ouderencentrum.
Wat houdt jouw project in?
Mijn moeder werkt in een verzorgingstehuis als verpleegkundige. Ze organiseert twee keer per jaar een diner voor de bewoners. Ik help haar daarbij als vrijwilliger. Ik ben er enthousiast over en wilde daar iets mee in de klas: de kinderen verbinden met deze ouderen, een groep mensen waar ze misschien niet zoveel vanaf weten. Zo kwam ik op het idee om de klas brieven te laten schrijven naar een onbekende oudere. Daar koppelde ik leervragen aan als: hoe schrijf je een brief? Hoe spreek je een ouder iemand aan? Wat kun je wel en niet vragen aan iemand die je niet kent? Die brieven heb ik uitgedeeld tijdens een stampottendiner. De kinderen kregen brieven terug. Uit die brieven leerden we nieuwe woorden, zoals autoped en weduwe. Ik wist zelf ook niet wat een autoped was! Ook schreven de ouderen over hoe het vroeger ging op school. De kinderen hebben toen weer een brief teruggeschreven. En binnenkort gaan we met de klas naar het verzorgingstehuis. Dan kunnen de kinderen een spelletje doen met de oudere die hun een brief schreef.
Hoe reageren de ouderen op dit initiatief?
Die hebben het er steeds over! Van mijn moeder hoor ik dat er ouderen zijn die wakker worden en vragen of er nog een brief komt. Of die de brief blijven herlezen. Een echtpaar heeft al zeven brieven teruggestuurd.
En wat is de reactie van de kinderen?
Ze vinden het fantastisch als er weer een brief komt. Ze mogen zelf kiezen of ze de brief willen voorlezen. Dat willen ze eigenlijk altijd, maar soms is het handschriften moeilijk te lezen. Er zijn kinderen die uit zichzelf meer brieven schrijven, bijvoorbeeld op een vrij moment in de klas. Of ze schrijven thuis en geven mij dan post mee voor bijvoorbeeld mevrouw De Zwart.
Wat voor vragen stellen de kinderen in hun brieven?
Fantastisch mooie vragen! Heeft u daar een huisdier? Zat u vroeger op een sport? Eén vraag vond ik op het randje: ‘Heeft u liever confettischeten of glitterboeren?’ Maar het pakte goed uit. De mevrouw die deze brief kreeg, schoot helemaal in de lach en zei: ‘Wat een leuke vraag! Ik kan niet kiezen!’
Wat als een kind geen brief terugkrijgt?
Ja, soms komt er geen brief terug. Dat is jammer natuurlijk. Gelukkig zijn de kinderen blij voor elkaar wanneer iemand een brief krijgt. Ik betrek de kinderen bewust bij de brieven van anderen. Er is een heel positief klimaat in de klas.
Wat leren de kinderen ervan?
Ik heb veel gefocust op de vaardigheid van het brieven schrijven. Maar ik vind het ook belangrijk dat je hiermee een beetje normen en waarden aanleert. Hoe spreek je iemand aan die je niet kent? Er is sindsdien een kind dat ook u tegen mij zegt, haha.
Ze leren zich verplaatsen in een ander, bijvoorbeeld hoe het is om weduwe te zijn. Daarnaast is het goed voor de woordenschat en brengt het de geschiedenis heel dichtbij.
Had je zelf deze opbrengst verwacht?
Nee, ik dacht dat we een kaartje zouden krijgen en het daarbij zou blijven. Dat er brieven heen en weer zouden blijven gaan, had ik niet verwacht. Sommige kinderen zijn echt verbonden met een oudere.
Ook kreeg ik zelf hierdoor een mooi raakvlak met mijn moeder. Dan vertelde ze me hoe een oudere op een brief had gereageerd. Of zei ik: ‘Ma, er komt weer een pareltje jouw kant op!’
Is het voor herhaling vatbaar?
Jazeker. Als het bezoek straks ook zo leuk is, ga ik het volgend jaar weer doen met mijn klas. Tijdens het bezoek krijgen kinderen eindelijk het gezicht achter een brief te zien. Daar heb ik hoge verwachtingen van. Ik hoef weinig te regelen, omdat het contact zo makkelijk gaat via mijn moeder en haar werk. Elke keer als ik eraan denk, denk ik: yes, dit is echt vet.
Is het iets voor andere scholen?
Ik hoop heel erg dat meer scholen het oppakken. Loop eens langs een ouderencentrum in de buurt. Al stuur je met de hele klas maar één brief. De ouderen bloeien ervan op. En kinderen vinden het fantastisch als ze iets terugkrijgen…
Wat wil je andere leerkrachten meegeven?
Kijk om je heen. De lessen van het leven liggen buiten voor het oprapen.