School: Het Koggeschip in Medemblik
Geeft les aan: groep 8
Aantal jaar voor de klas: 30 jaar
Juf Gea heeft het lespakket en de theatervoorstelling ‘Breek’ ontwikkeld om huiselijk geweld bespreekbaar te maken in de bovenbouw van het basisonderwijs en in de brugklas.
Hoe geef je een les over huiselijk geweld?
Door eerst vertrouwen op te bouwen. De lessen vóór de voorstelling zorgen ervoor dat je de kinderen nog beter leert kennen. De kinderen maken bijvoorbeeld een levenslijn. Daardoor gaan ze nadenken over wat ze hebben meegemaakt. Heb ik in het ziekenhuis gelegen? Ben ik blijven zitten? Zijn mijn ouders nog samen? Dat levert mooie gesprekken op. In de voorstelling komen alle soorten van huiselijk geweld voorbij. Daarna hebben kinderen vaak veel vragen. Die worden in de klas besproken.
Wanneer is iets huiselijk geweld?
Als de kinderen ons dit vragen, leggen we de vraag terug. Wat denk jij? Als je je thuis onveilig voelt en vaak bang bent, is dat een belangrijk signaal. Als je een keer een klap krijgt, hoeft er niet meteen iets mis te zijn. Overal is weleens wat. Iedereen maakt weleens een fout. Het gaat erom dat het een langere tijd aan de gang is. Die grens ligt voor iedereen anders. Cultuur of hoge sensitiviteit zorgen ervoor dat het ene kind iets heftig vindt en het andere kind niet. En natuurlijk… sommige dingen zijn écht fout.
Ons doel is om de ogen te openen van de ouders en de kinderen. Kijk eens wat je doet. Wat gebeurt er? Hoe voel je je eronder? We hopen dat mensen zich daarvan bewust worden.
Moet je zo’n onderwerp wel groepsmatig bespreken?
Ik denk het wel, want je laat zien dat je openstaat voor zulke gesprekken en kinderen leren van elkaar. Maar je hoeft niet alles direct tot in de diepte te bespreken. Het is ook belangrijk dat je signalen oppikt en die bijvoorbeeld later een-op-een bespreekt.
Waarom is het nodig?
Op elke school zitten meerdere kinderen die opgroeien in een onveilige thuissituatie. Het gaat om fysieke mishandeling, maar ook geestelijke mishandeling, seksuele mishandeling en verwaarlozing. Er is angst om het te bespreken, want straks worden de kinderen uit huis geplaatst, denken mensen vaak. Het is belangrijk om ouders het gevoel te geven dat we er samen voor staan. Bijtijds helpen voorkomt erger leed. Zo makkelijk is opvoeden niet. Iedereen heeft in zijn leven een eigen pakket zorgen. Sommige ouders krijgen een enorme bak bagage mee. Wij willen niet oordelen, maar het bespreekbaar maken. Daarom communiceren we vooraf heel open naar de ouders over de voorstelling.
Toch lijkt het me als leerkracht pittig.
Klopt, en ik snap het. Op de pabo leer je er bijvoorbeeld weinig over. Bij elke voorstelling zijn er jeugdzorgwerkers en jeugdverpleegkundigen aanwezig om de leerkrachten te helpen.
‘Wat maak je wel niet los?’ vragen veel leerkrachten. Daar schrik ik van. Je hebt als leerkracht ook een bepaalde verantwoordelijkheid. Naast thuis, zijn de kinderen de meeste tijd van de dag op school.
Waar komt je motivatie vandaan?
Als kind zag ik in mijn omgeving mensen die met huiselijk geweld te maken hadden. En welke littekens dat geeft. Op school zie ik regelmatig kinderen opgroeien in situaties die ze niet verdienen, zoals armoede en drankmisbruik. Ik wil kinderen helpen om die situatie te veranderen en laten weten dat ik er voor ze ben.
Waar haal je je inspiratie vandaan?
Je wordt overstelpt met dingen van collega’s en op Facebook. Ook de spellenmarkt geeft veel inspiratie. Ik vind spelletjes een leuke manier om met de kinderen bezig te zijn. Zo komen ze in contact met alle kinderen in de groep en niet alleen met hun vriendjes.
Mag er ook gelachen worden?
Jazeker, er zitten ook grappige scènes in de voorstelling. We zien dat het werkt. En bij de levenslijn bespreken we ook de mooie momenten die kinderen hebben meegemaakt, zoals een onvergetelijke vakantie of het krijgen van een huisdier. Vergeet niet, volwassenen vinden zulke onderwerpen vaak heftiger dan kinderen. Zij gaan er heel open in. Ze zijn nieuwsgierig en vragen van alles. Die persoonlijke gesprekken scheppen een bijzondere sfeer in de klas.
Wil je ermee aan de slag? Je kunt Gea mailen voor meer informatie: info@kei-hart.nl.
