Het onderwijs is altijd in ontwikkeling en daarmee ook het onderzoek naar het onderwijs. In deze rubriek bespreken we telkens verschillende onderzoeksresultaten. Deze keer: feiten en fabels bij schooladviezen en de overgang naar de middelbare school.
Naar aanleiding van de oproep van toenmalig minister Slob om ‘kansrijk te adviseren’ heeft de inspectie van het Onderwijs in 2021 onderzoek gedaan naar schooladviezen in groep 8. Tijdens dit onderzoek kwam de inspectie in het onderwijsveld verschillende fabels over schooladviezen tegen. Het eindrapport van de inspectie, dat eind 2023 verscheen, ontkracht deze fabels met uitleg en voorbeelden.
Eisen van het voortgezet onderwijs
In het rapport signaleert de inspectie dat sommige middelbare scholen onterecht eisen stellen aan adviezen. Zo vragen zij aan basisscholen in hun regio om uitsluitend enkele of dubbele adviezen te geven, extra laag te adviseren of het schooladvies aan te passen. Basisscholen hoeven zich hier niet aan te houden. Ook als er in regio’s afspraken zijn gemaakt over enkele of dubbele adviezen, kunnen basisscholen op een andere manier adviseren als zij dat passender vinden.
Een basisschool is wel verplicht een advies naar boven bij te stellen wanneer een leerling na het maken van de doorstroomtoets een hogere uitslag krijgt dan het schooladvies. Dit blijft een feit.
Hebben basisscholen goed geadviseerd?
Volgens de inspectie is het belangrijk dat de basisscholen de prestaties van hun oud-leerlingen in de gaten houden. Alleen dan wordt duidelijk of een leerkracht uit groep 8 goed heeft geadviseerd. Sommige basisscholen verkeren in de veronderstelling dat zij geen toegang hebben tot gegevens van hun oud-leerlingen vanwege privacywetgeving. Dat is een fabel. Schoolbesturen krijgen jaarlijks bestanden waarmee zij hun schooladviezen kunnen evalueren. Deze bevatten informatie over de plaatsing van de leerling in de onderbouw van het voortgezet onderwijs en laten zien of deze overeenkomt met het advies. Nuttige informatie, dus.
Leestip
In het rapport vind je meer voorbeelden van feiten en fabels over kansrijk adviseren, beoordeling van de resultaten van de leerling op de middelbare school en de status van adviezen van de basisschool. Het is een aanrader om het rapport rond maart nog eens door te lezen, wanneer de definitieve adviezen worden gegeven.