Zonder motivatie is het leren van nieuwe lesstof erg moeilijk. Er zijn veel manieren om een leerling te motiveren, als je het maar op de juiste manier doet. Gemotiveerde leerlingen presteren beter, hebben meer zelfvertrouwen en voelen zich beter. We zetten vier veelgemaakte fouten bij het motiveren van een leerling voor je op een rijtje en geven je ideeën voor een betere aanpak.
1. Vertel het ‘waarom’
Leerlingen horen het vaak: als je nu niet leert, dan vind je nooit een goede baan. Of: als je weer een onvoldoende haalt, dan ga je misschien niet over. Op deze manier spreek je de angst van de leerling aan, in de hoop dat hij of zij beter zal presteren. Het tegendeel is waar. Niet alleen neemt de motivatie nog verder af, je werkt zo ook faalangst in de hand. Beter is het om uit te leggen hoe het volbrengen van een taak leidt tot het gewenste doel. Bijvoorbeeld: door je huiswerk te maken, kom je te weten welke vragen er bij de overhoring komen.
2. Pas op voor stereotypering
Er bestaan enkele stereotype vooroordelen als het gaat over leerlingen in het onderwijs. Bijvoorbeeld: meisjes zijn beter in lezen dan jongens. De nadruk hierop leggen motiveert niet, maar leidt vooral tot prestatiedruk en dat werkt averechts. Bovendien voelt de leerling zich in een hokje gezet, waardoor hij of zij het gevoel krijgt er niet bij te horen. Benoem deze stereotiepe aannames daarom niet, maar geef iedere leerling het gevoel dat hij of zij deel uitmaakt van de groep, ongeacht de leerresultaten. Moedig aan dat leerlingen met verschillende achtergronden samenwerken.
3. ‘Waarom moeten we dit weten?’
Als leerlingen niet gemotiveerd zijn, dan stellen ze vaak de vraag: ‘Waarom moeten we dit weten? Wat heb ik aan de stelling van Pythagoras?’ Of: ‘Waarom is het belangrijk te weten dat de aarde uit verschillende lagen bestaat?’ Ze zijn altijd op zoek naar hoe ze het geleerde in de dagelijkse praktijk kunnen toepassen. Bij veel onderwerpen kun je dit uitleggen, maar vaak ook niet. In dit artikel van JM Ouders vind je een aantal goede argumenten die je kunt gebruiken om aan leerlingen uit te leggen waarom leren belangrijk is; zoals het trainen van de hersenen en het vergroten van de woordenschat.
4. Leef je in
Het is erg belangrijk dat je het potentieel van je leerlingen goed inschat. Wanneer je hun vaardigheden onderschat en de uitleg té uitgebreid maakt, dan zullen ze zich onzeker gaan voelen. Aan de andere kant, door leerlingen opdrachten te geven die te moeilijk voor hen zijn, kun je faalangst veroorzaken. Ze kunnen er te perfectionistisch mee omgaan of ontmoedigd raken als ze een fout maken. Leg bij de instructie de focus op wat leerlingen op dat moment al weten en wat ze moeten weten. Op die manier kun je de juiste instructies geven, die passen bij het niveau van de leerling op dat moment.
Extra begeleiding
Er kunnen ook andere redenen zijn waarom een leerling niet gemotiveerd is. Misschien zijn er persoonlijke omstandigheden of obstakels waar ze mee te maken hebben. Het is daarom belangrijk je leerlingen goed te leren kennen. Leg uit dat je er altijd voor ze bent als ze ondersteuning nodig hebben.
In enkele gevallen lukt het als leerkracht niet om een leerling gemotiveerd te krijgen. Een intern begeleider heeft de juiste gereedschappen om de leerling dan verder te helpen. Lukt het niet om een leerling te motiveren? Probeer deze dan in ieder geval te helpen met belangrijke vaardigheden als samenwerken met anderen en omgaan met tegenslag. Als kinderen zo positieve ervaringen opdoen en meer zelfvertrouwen krijgen, werkt dat ook door in hun motivatie.
Meer lezen?
Op deze website vind je meer informatie en artikelen over het thema motivatie en een artikel over andere manieren om leerprestaties te verbeteren.
Hoe pak jij de motivatie van je leerlingen aan? Laat het ons weten via onderstaand reactieformulier.
