Zo ergens in de lente – maar ook op andere momenten in het jaar – zie je docenten Nederlands met koffers en trolleys van en naar de school gaan. Een tussentijds vakantietrip? Nee, niets is minder waar. Extra vakantiedagen als Tweede Paasdag, Hemelvaartsdag en Koningsdag glippen juist door hun handen. De vrije dagen worden benut voor het nakijken van stapels lees- en schrijfdossiers.
Werkdruk
Op veel scholen is het correctiewerk rondom deze dossiers de aanleiding om de werkdruk van de docent Nederlands te bespreken. En het gesprek blijft niet alleen binnen de muren van het schoolgebouw: ‘Hoe houden jullie het nakijkwerk rond de leesdossiers beheersbaar?’ Een van de docenten Nederlands stelde deze vraag recentelijk aan een groep collega’s. De antwoorden zijn enorm gevarieerd, de tips legio. Een bloemlezing:
- Niet! Het doornemen van de dossiers is bijna een onmogelijke klus.
- Wij beoordelen één opdracht uitgebreid en laten leerlingen met andere opdrachten bonuspunten verdienen.
- Wij werken met een feedback-carrousel: leerlingen beoordelen elkaars werk en geven feedback. Het bespreken van de verschillende bevindingen doen we dan klassikaal.
- Goede vraag! Mijn oplossing: niet al te intensief nakijken.
- Afvinken! We zetten een kruisje als het boekverslag is ingeleverd.
- Docent beoordeelt op een willekeurig moment één van de ingeleverde opdrachten: leerlingen weten niet wanneer en ze weten niet welke opdracht wordt beoordeeld.
- De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de leerlingen: alleen als ze het dossier hebben ingeleverd (en het voldoet aan de inhoudelijke eisen) hebben ze toegang tot 5 havo en 6 vwo.
- Het is niet beheersbaar! Daarom hebben wij het afgeschaft.
- Het dossier is een verzamelmap van allerlei opdrachten die ik al eens eerder heb gezien. Ik kijk alleen de laatste grote opdracht na.
- Ons leesdossier in de bovenbouw is beperkt: per gelezen werk slechts 2 A4’tjes plus een geanalyseerde recensie.
- We kiezen sinds kort opdrachten die minder correctiewerk behelzen, zoals een literaire mindmap.
- We laten leerlingen opdrachten met z’n tweeën maken.
- Ik neem dossiers door, terwijl leerlingen zelf aan het werk zijn met een andere opdracht.
Bij gebrek aan beter
Op diverse scholen discussiëren docenten regelmatig over de vorm en het nut van de leesdossiers. Docenten speuren als rechercheurs het internet af om ‘geleend’ werk te traceren, terwijl ze liever de verantwoordelijkheid bij de leerlingen leggen en vooral met hen in gesprek willen gaan over gelezen werk. Nieuwe vormen en opdrachten zien het licht, terwijl op 75% van de scholen docenten en leerlingen nog werken met het leesdossier; soms bij gebrek aan betere oplossingen.
Mogelijk bieden de ideeën en gehanteerde strategieën van uw collega’s inspiratie voor uw eigen aanpak. Doe er uw voordeel mee! En als u uw collega’s wilt aanvullen. Graag! Dat kan via onderstaand reactieformulier. Hoe vaker u dit soort oplossingen met elkaar deelt, hoe meer u ideeën vindt om efficiënter te werken. Veel ‘correctievrije’ dagen toegewenst. Tijd om een boek te lezen!