Leren, waar doe je dat eigenlijk voor? Op CSG Ulbe van Houten in St. Annaparochie geloven ze in ‘show, don’t tell’. De school stuurt leerlingen de praktijk in én haalt de praktijk in huis. Dat gebeurt ‘coronaproof’.
Dit artikel is eerder verschenen op voortgezetleren.nl. Voortgezet leren is een campagne van de VO-raad in samenwerking met Schoolinfo.
Wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik? Al vanaf leerjaar 1 van het vmbo proberen leerlingen antwoord te krijgen op deze vragen. In de onderbouw ontdekken ze via zogenoemde ‘meet & greets’ welke bedrijven er in de regio zijn. En de kennis die ze tijdens de stage in de bovenbouw bij een bedrijf opdoen, kunnen ze meenemen naar het mbo. Het uiteindelijke doel is de kans op een baan in de regio te vergroten en te voorkomen dat jongeren wegtrekken naar de grote stad.
Beroepsmogelijkheden
In de Friese regio moeten de komende jaren zo’n 4000 arbeidsplaatsen worden opgevuld. Of dat allemaal leerlingen zijn van Ulbe van Houten, durft directeur Eelco Bruinsma niet te zeggen. “Maar we doen er met ons Leerwerkplein (LWP) alles aan om ervoor te zorgen dat ze na het mbo in deze regio aan de slag kunnen”, zegt hij. Het LWP is een loopbaanprogramma en onderdeel van Campus Middelsee, waar de school is gehuisvest. Het idee voor het LWP ontstond in 2014 toen de streek als toekomstige krimpregio werd bestempeld. “We werken inmiddels samen met 250 bedrijven in de regio”, vertelt Eelco. “We leiden onze leerlingen op voor hun toekomst. Dat doen we door onderwijs aan te bieden en door een maatschappelijke rol te spelen. Zo helpen we de regio in stand te houden.”
Levensecht leren
“Op Ulbe van Houten kijken we op allerlei manieren naar de behoeftes en belevingswereld van onze leerlingen”, vertelt lerares Jellie Smit. Zij is als LOB-coördinator (loopbaan- en oriëntatiebegeleiding) nauw bij het LWP betrokken. “Met talentstromen, een excellentieprogramma en maatwerk helpen we onze leerlingen om hun talenten te ontplooien. En met het LWP leren ze levensecht in een doorlopende leerlijn met het mbo.” Via het vak ‘Skills’ maken leerlingen in de onderbouw kennis met beroepen uit vier sectoren: Groen, Techniek, Zorg & Welzijn en Economie. Ook leren ze 21e-eeuwse vaardigheden zoals presenteren, onderzoeken en samenwerken.
“Met het Leerwerkplein leren leerlingen levensecht in een doorlopende leerlijn met het mbo”
Sociale vaardigheden
Aan elke sector wordt tien weken lang aandacht besteed en elke periode wordt met een ‘meet & greet’ afgesloten; vertegenwoordigers van bedrijven in de betreffende sector komen daarvoor naar school. Vóór corona organiseerde de school daar speeddates voor, dit schooljaar gaan de vertegenwoordigers van de bedrijven de lokalen langs en blijven de leerlingen in de klas. Eelco: “Met deze ‘meet & greet’ doen we ook een beroep op de sociale vaardigheden van de leerlingen. Kennis en IQ zijn belangrijk, maar als je kijkt naar de ontwikkeling van een kind, dan vinden we dat je het EQ niet mag negeren. Leerlingen moeten leren hoe ze zichzelf presenteren en daarop bereiden we ze voor. Zo willen we ook voorkomen dat ze tijdens het sollicitatiegesprek snel zijn uitgepraat.
Workshops en studiedagen
Het LWP vraagt ook iets van de vakdocenten, die met workshops en tijdens studiedagen begeleid worden. Jellie organiseert zulke workshops en ondersteunt de vakdocenten. “We sturen hen bijvoorbeeld ook zelf naar bedrijven om inspiratie op te doen voor hun vak”, vertelt ze. “Dat kan prima op anderhalve meter afstand, tenzij bedrijven aangeven dat ze dat nu even niet willen.” Voor de sector Zorg & Welzijn werden vorig schooljaar bijvoorbeeld vertegenwoordigers van het gemeentehuis, van een verpleeghuis en uit de kraamzorg uitgenodigd. Zij gaven een presentatie aan de vaksecties, waarna de leraren met elkaar overlegden welk onderwerp het meest geschikt was om aan hun vak te koppelen.
“Leerlingen moeten leren hoe ze zichzelf presenteren en daarop bereiden we ze voor”
Aanknopingspunt
“Voor sommige leraren is het lastiger om een aanknopingspunt in de lessen te vinden dan voor anderen”, aldus Jellie. “Ik denk graag mee en we zien ook hoe leraren onderling ideeën uitwisselen. Ik geef zelf Engels en laat mijn leerlingen rond het thema Zorg & Welzijn bijvoorbeeld lichaamsdelen in het Engels benoemen. Het onderwerp zwaartekracht kun je koppelen aan autotechniek en voor economie kunnen leerlingen bijvoorbeeld een ondernemingsplan schrijven.” Voor het vak Nederlands moeten leerlingen een gerichte sollicitatiebrief naar een bedrijf sturen. “Die brief wordt door een vertegenwoordiger van dat bedrijf tijdens het mondeling examen besproken”, aldus Jellie. “Die mondelinge examens waren afgelopen schooljaar telefonisch en dat ging prima. De leerlingen vonden het spannend maar ze passen zich ook snel aan. En een mooier voorbeeld van levensecht leren, is er bijna niet.”
Kijken wat wel kan
De school gaat zoals elk nieuw schooljaar weer op zoek naar nieuwe bedrijven om mee samen te werken. Om te achterhalen of leerlingen na het mbo terugkeren en in de regio aan het werk gaan, wordt ook aan een leerlingvolgsysteem gewerkt. Eelco: “We laten ons niet door corona beperken en kijken juist naar wat wél kan. De leerlingen hebben er zin in!”
Hoe laat jij je leerlingen kennismaken met de praktijk? En wordt er op jullie school aansluiting gezocht bij regionale bedrijven? Laat het weten via het reactieformulier.