Natuurlijk hoop je dat jouw leerlingen nooit te maken krijgen met loverboys, maar wat doe je als dat wel gebeurt? Als docent kan je je leerlingen tegen loverboys beschermen door signalen te herkennen en het thema in de klas te bespreken. Maar het herkennen van de signalen is niet makkelijk. Wat weet jij over loverboys en hoe je een leerling uit de vicieuze cirkel van seksuele uitbuiting kunt helpen?
Wat is een loverboy?
Loverboys zijn criminelen die proberen om jongeren de prostitutie in te lokken of ze te dwingen om andere strafbare dingen te doen. Loverboys doen in het begin aardig, geven positieve aandacht en lijken verliefd. Ze sturen vaak lieve berichtjes op Instagram of Snapchat en geven leerlingen het gevoel dat ze speciaal zijn. Zo bouwen ze een band op.
Daarna gaat het steeds verder. Zo kunnen ze bijvoorbeeld om naaktfoto’s vragen. Op deze manier lokken loverboys hun slachtoffer in de val: de schaamte van jongeren is immers heel groot. Ze willen niet dat hun ouders erachter komen of dat klasgenoten de foto’s zien. Als de slachtoffers uiteindelijk gedwongen worden tot seks, zien ze niet dat dat de start is van seksuele uitbuiting. Ze denken ‘als ik nu met die persoon naar bed ga, dan ben ik ervan af’.
Loverboys zijn trouwens niet altijd jongens, maar ook meiden. Vrouwelijke loverboys heten lovegirls. En hoewel meisjes het vaakst slachtoffer zijn, kunnen ook jongens gedwongen worden tot seks voor geld. Of om andere strafbare dingen te doen, zoals drugs dealen.
Mensenhandel op school
Loverboys dwingen hun slachtoffer om dingen te doen waar de loverboy van profiteert. Seksuele uitbuiting en gedwongen criminaliteit zijn vormen van mensenhandel. Dat klinkt misschien als een ver-van-mijn-bedshow, maar op elke middelbare school komen gemiddeld twee meisjes in contact met loverboys.
Dat blijkt uit onderzoek van het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM) onder vierhonderd docenten. Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat jongeren vaak niet weten hoe zij hulp kunnen vragen. En docenten blijken ook nog eens te denken dat ze leerlingen die het slachtoffer zijn van mensenhandel niet zullen herkennen. En áls ze het al herkennen, weten ze vaak niet hoe ze het met hun leerlingen kunnen bespreken. Maar omdat je als docent dagelijks contact hebt met je leerlingen, kan je volgens het CKM een cruciale rol spelen bij de oplossing van het probleem.
Dat erkent ook Ellen die haar verhaal heeft gedeeld met het Rode Kruis. Zij was pas 13 jaar toen ze werd gedwongen om tegen betaling seks te hebben met mannen. Nu zet Ellen zich via Platform HOPE in voor andere slachtoffers van loverboys. ‘Een veilige sfeer in de klas is cruciaal. Als mensenhandel en seksuele uitbuiting besproken zouden worden en een medescholier iets naars had gezegd, dan zou ik me nog slechter hebben gevoeld. Het is daarom belangrijk dat docenten weten op welke signalen ze moeten letten en hoe ze daarover met leerlingen kunnen praten’, vertelt Ellen.
Signalen van mensenhandel bij je leerlingen herkennen
Hoe herken je signalen van seksuele en criminele uitbuiting bij je leerlingen? Dat is niet eenvoudig en veel signalen kunnen ook wijzen op een ander probleem. Maar als je het vermoeden hebt dat er iets aan de hand is, is het in alle gevallen de moeite waard om uit te zoeken wat er speelt.
Je leerling:
- wordt altijd opgewacht in de pauzes of na school
- heeft veel nieuwe contacten
- wordt veel mobiel gecontact en moet altijd bereikbaar zijn
- gaat om met mensen die veel ouder zijn en bazig of controlerend zijn
- heeft ineens dure kleding en spullen of veel geld
- ziet er plotseling uitdagend en sexy uit
- heeft opvallend veel kennis over seksualiteit
Dit zijn een paar signalen van de Signalenkaart ‘Mensenhandel op school’ van het Rode Kruis en CKM. Heb je vermoedens van mensenhandel en wil je weten op welke signalen je nog meer kunt letten? Check dan zeker de volledige lijst.
Materiaal voor docenten
Om middelbare scholen te ondersteunen bij het herkennen van signalen van mensenhandel hebben het Rode Kruis en het CKM verschillende middelen ontwikkeld:
- Lesmateriaal: met het lesmateriaal kun je het thema zelf bespreekbaar maken in de klas.
- Docententraining:tijdens de docententraining ‘Mensenhandel (niet) op school’ leer je signalen herkennen en hier op een adequate manier mee om te gaan.
- Toolkit: in de samengestelde toolkit vind je onder andere de signalenkaart of tips voor gespreksvoering met een mogelijk slachtoffer.
- Kennistest: is jouw school goed voorbereid op mensenhandel? Check het met de kennistest voor docenten.
De slachtoffers van loverboys
Meisjes verleiden met liefde en aandacht is het ‘klassieke beeld’ van een loverboy. Maar steeds vaker worden andere ronselmethodes ingezet. Bijvoorbeeld misleiding, dreiging met of het toepassen van geweld en afpersing met seksueel getinte foto’s of video’s van het slachtoffer.
De jongeren worden vaak in een zeer korte periode onder dwang gezet, vaak binnen een maand of zelfs een week. Ook lijken daders zich bewust te richten op jonge en kwetsbare slachtoffers zoals minderjarigen die in een jeugdinstelling verblijven.
De slachtoffers van loverboys worden steeds jonger. Dit komt omdat loverboys en lovegirls hun slachtoffers meer en meer benaderen via social media en steeds meer jongere kinderen daar toegang toe hebben. Het komt daardoor steeds vaker voor dat de slachtoffers pas 12 of 13 jaar zijn.
Hoe gaat jouw school om met (vermoedens van) mensenhandel? Deel het in onderstaand reactieformulier!