Adviseur kunst- en cultuureducatie Dirk Monsma reageerde onlangs op een column van Tommy Wieringa in NRC. Daarin staat, bij wijze van grap, dat er als gevolg van het lerarentekort ‘maar een kunstenaar voor de klas gezet moet worden’. Monsma pleit voor meer kunstdocenten op de basisschool, omdat ieder kind recht heeft om te ontdekken wat kunst voor hem of haar kan betekenen. Waarom is kunsteducatie zo belangrijk?
Kunsteducatie, wat is dat?
Kunsteducatie kent drie aspecten: productie (kunst maken), receptie (kunst beschouwen) en reflectie (nadenken over kunst). Het gaat dan om onderwijs over beeldende kunst en vormgeving, muziek, theater, dans, film, literatuur, poëzie en architectuur. Niet alleen traditionele, maar ook actuele kunstvormen horen hierbij, zoals mediakunst en urban arts.
Kunsteducatie is onmisbaar
De website van de Rijksoverheid zegt het volgende over cultuur- en kunsteducatie: ‘Cultuuronderwijs is onmisbaar voor de vorming van jonge mensen tot kritische volwassenen. Lessen in literatuur, theater, media of erfgoed zijn niet alleen leuk. Deze lessen zijn ook nodig voor de brede vorming van kinderen. Door cultuureducatie ontwikkelen kinderen hun talenten, maken zij kennis met schoonheid. Ook leren zij de waarde van kunst te begrijpen. Kunst zorgt voor historisch besef en daagt leerlingen uit om een creatieve, onderzoekende houding te ontwikkelen. Ook cultuurinstellingen leveren een bijdrage aan cultuuronderwijs.’
Nieuwe impuls
Om kunsteducatie op basisscholen te bevorderen, heeft de overheid het programma Cultuureducatie met kwaliteit ontwikkeld. Hiermee wil zij het cultuuronderwijs op de basisschool een nieuwe impuls geven. Scholen en culturele instellingen slaan, via een stappenplan, de handen ineen om leerlingen mee te nemen in de wereld van bijvoorbeeld muziek, theater, dans of cultureel erfgoed.
Enkele cijfers
Duidelijk is in ieder geval dat kunst en cultuur een steeds grotere plek innemen op basisscholen.
- Het aantal leerkrachten dat zich specialiseert in cultuuronderwijs stijgt: in januari 2020 waren het er 9.120. Vijf jaar geleden waren dit er 3.000.
- 86 procent van de basisscholen heeft een cultuurcoördinator.
- In 2018-2019 had 59 procent van de scholen een vakleerkracht in dienst, met name voor muziek, handvaardigheid en dans.
Kunst tijdens corona
Tijdens corona was ook cultuur- en kunsteducatie op school vrijwel onmogelijk. Gelukkig zijn er door het hele land ontzettend veel initiatieven ontstaan. Zowel basisschoolleerlingen als kinderen in het voortgezet onderwijs konden daardoor alsnog bezig zijn met theater, dans, beeldende kunst en meer. Zo heeft Grote Broer Kunsteducatie verschillende lesopdrachten beschikbaar gesteld voor het primair onderwijs vanuit verschillende kunstdisciplines. Deze sluiten aan bij de standaardvakken op school en zijn ook geschikt voor het hele gezin. Kunst Centraal heeft een selectie van leuke, creatieve opdrachten en YouTube-filmpjes online gezet. Leerlingen kunnen daarnaast ook naar kunst kijken en luisteren, zoals naar een theatervoorstelling of een animatiefilm.
Wil je meer lezen over kunst in de klas? In het artikel Kunst in de klas schreven we er al eerder over en geven we tips voor creatieve invulling van kunstlessen op school.
Wordt er op jouw school veel cultuur en kunsteducatie gegeven? Wat is jouw ervaring met kunsteducatie? Laat het ons weten via onderstaand reactieformulier.
