School:Timotheusschool in Amsterdam Geuzenveld
Geeft les aan: groep 3 tot en met 8 als vakleerkracht bewegingsonderwijs
Aantal jaar voor de klas: 9 jaar
Meester Bram is vakleerkracht bewegingsonderwijs en begeleidt de leerlingmediatoren op zijn school.
Wat is een leerlingmediator?
Een leerling die helpt bij het oplossen van problemen en conflicten. Op onze school doen ze dat tijdens het buitenspelen. Bijvoorbeeld: twee leerlingen zijn het niet met elkaar eens over de voetbalregels. Dan kunnen ze hun probleem vertellen aan de leerlingmediator. Die luistert en helpt om een oplossing te vinden die voor beide partijen bevredigend is. Belangrijk daarbij is dat de mediator geen belang mag hebben in het conflict. Hij mag geen mening geven en niet zelf oplossingen aandragen. Hij handelt vanuit een helikopterview.
Dat lijkt me best pittig voor leerlingen. Kunnen zij dat?
Jazeker, kinderen kunnen een grote mate van eigen verantwoordelijkheid aan. Dat wil niet zeggen dat het makkelijk is. Niet élke leerling kan het en het is iets wat je echt moet leren.
Hoe leer je leerlingen om te mediëren?
Leerlingmediatoren krijgen vier lessen over het mediationprotocol. Daarin zitten gesprekstechnieken als samenvatten en doorvragen. Ook hebben ze intervisiemomenten met mij of mijn collega. En onze doorgaande lijn geeft de leerlingmediatoren steun. We werken van onderbouw tot bovenbouw met De Vreedzame School en hiermee creëren we een veilige schoolomgeving voor iedereen.
Wie kunnen er leerlingmediator worden?
Vanaf groep 6 heeft elke klas twee mediatoren. Aan het begin van het schooljaar vullen alle kinderen een kort vragenlijstje in. Daarop geven ze aan of ze het zelf graag willen worden en wie in hun klas het goed zou kunnen.
Zijn dat dan niet automatisch de populaire kinderen?
Dat kan, maar dat hoeft niet. Natuurlijk vinden sommige kinderen het belangrijk om de meeste voorkeursstemmen te krijgen. Soms worden ook andere kinderen gekozen, omdat klasgenoten weten dat zijn een talent hebben om problemen op te lossen. En uiteindelijk kiezen wij als leerkrachten wie het wordt. Heeft een kind weinig voorkeursstemmen, maar is hij of zij erg gemotiveerd? Dan vind ik dat zo’n kind een kans moet krijgen. Hoewel motivatie ook niet altijd genoeg is…
Leg eens uit…?
Op het moment heb ik een leerling die heel gemotiveerd is om dit te doen. Maar negen van de tien keer is hij zelf betrokken bij het conflict. Hij heeft namelijk de neiging nogal grof te spelen. Met hem heb ik een proefperiode afgesproken.
Welke effecten merk je van de mediatoren?
We zijn er pas anderhalf jaar mee bezig, dus nog niet alle effecten zijn zichtbaar. Sommige mediatoren worden echt goed ingezet door de leerlingen zelf. Anderen vinden het moeilijk. Tijdens het buitenspelen is er meer rust ontstaan. De kinderen nemen hun verantwoordelijkheid serieus en leerkrachten hoeven minder in te grijpen.
Waarom wilde je graag begeleider van de mediatoren worden?
Op mijn vorige school werkten ze al langer met leerlingmediatoren. Vanuit de gymzaal kon ik daar op het plein kijken. Ik zag hoe kinderen het oneens waren, hoe ze gingen overleggen en daarna verder speelden. Iedereen weet: zo lossen we problemen op. Dat geeft duidelijkheid en rust.
Daarbij is het mooi om te zien hoe de mediatoren groeien. Als ze beginnen weten ze nog niet goed wat het inhoudt. Zodra het landt, zien ze het effect van hun mediations. Sommige kinderen zijn heel trots. Ze ontdekken een nieuw talent bij zichzelf.
Vaak doen gymleerkrachten buitenschoolse taken, zoals het organiseren van de sportdag. Waarom heb jij hiervoor gekozen?
Ik vind het leuk om betrokken te zijn bij het hele onderwijs. Als gymleerkracht zit je snel op een eilandje, zeker als de gymzaal extern is. Dan kom je pas op school als alle kinderen naar huis zijn en collega’s druk zijn met het voorbereiden van lessen. En het voordeel is dat ik alle kinderen ken.
Je vindt het belangrijk als gymleerkracht om bij de hele school betrokken te zijn…
Ja, ik heb behoefte om onderdeel te zijn van het team. Dat gevoel van met elkaar voor de leerlingen gaan. Gelukkig is mijn gymzaal in het schoolgebouw. De overdracht naar de groepsleerkrachten is dan makkelijker. Een gymleraar ziet ander gedrag van de kinderen. Dat rustige kind in de klas, kan een gevaar zijn in de gymzaal. Als een malle rennen, springen en salto’s maken – dat je denkt waar komt dit vandaan? Of omgekeerd.
Ook vind ik het belangrijk om dezelfde taal te spreken als mijn collega’s, zoals nu met De Vreedzame School en de mediatoren. Die doorgaande lijn moeten kinderen ook in de gymles voelen.
Wat wil je andere leerkrachten meegeven?
Kinderen kunnen meer verantwoordelijkheid aan dan je denkt, als je maar de juiste kaders schept. Dat is winst voor leerling én leerkracht.