School: OBS Tweestromenschool in Heerewaarden
Geeft les aan: begeleidt kinderen met een persoonsgebonden budget
Aantal jaar voor de klas: 44 jaar
Jan is met pensioen, maar is nog bijna iedere dag op school te vinden. Hij werkt met kinderen die een rugzakje hebben.
Wat doe je zoal?
Ik heb een aantal kinderen die ik elk 2,5 uur per week extra begeleiding geef op school. Dat kan van alles zijn. Sommige kinderen zijn zwaar dyslectisch of hebben ernstige rekenproblemen. Ook begeleid ik een Pools kind van 8 jaar dat vanaf nul het Nederlands moest leren. Eerder hielp ik een kind met gedragsprobleem dat in vijf pleeggezinnen en op evenveel basisscholen had gezeten. Ik praat met ze, help ze met hun werk en geef vooral aandacht en zelfvertrouwen.
Hoe ben je erop gekomen om weer aan het werk te gaan?
Een paar jaar voor mijn pensioen kreeg ik een burn-out van het hele circus om het hebben van een klas heen, zoals administratie. Daarna ben ik op eigen verzoek gaan invallen op verschillende scholen binnen ons bestuur. Een paar maanden na mijn pensioen belde een van die scholen me op: ‘We hebben een zwaar geval, een jongen waar we niets mee kunnen op het gebied van rekenen. Wil jij niet iets proberen?’ Ik heb ja gezegd op voorwaarde dat ik de vrije hand kreeg. Het bleek dat deze jongen het vertikte om te automatiseren. Zelfs de meest simpele sommen deed deze jongen in groep 5 nog op zijn vingers. Ik ben met hem sommen gaan maken, waarbij hij een tafelkaart en een honderdveld kreeg. Maar we gingen ook leuke rekenactiviteiten doen, zoals het schoolplein opmeten en uitrekenen hoeveel tegels er liggen. Zo kreeg hij zijn plezier terug in rekenen en lukte het automatiseren ineens beter. Toen ik hem ontmoette, was hij net een zielig katje uit het asiel. Helemaal grauw en teruggetrokken. Na een paar weken bloeide hij op.
Hoewel dit natuurlijk niet alleen aan mij toe te schrijven was, zorgde dit voor een positieve tamtam op de scholen in de buurt. Daarna kreeg ik meer leerlingen om te begeleiden.
Waarom doe je dit?
Het werken met kinderen vind ik nog steeds erg leuk. Alleen alles eromheen werd me aan het einde van mijn loopbaan te zwaar. Nu kan ik weer doen wat ik het leukst vind. Het werken met kinderen en ze op een hoger niveau brengen is toch schitterend? Zo mooi om die kinderen te zien opbloeien en ze zelfvertrouwen en plezier in school te geven. Daar word ik echt heel blij van. En gezellig koffiedrinken met collega’s is ook fijn. Ik kan hen helpen de werkdruk een beetje te verlagen zo. Het is net een hobby, maar ik krijg ervoor betaald.
Je krijgt ervoor betaald. Hoe is dat geregeld?
De kinderen die ik begeleid hebben een persoonsgebonden budget. Dat wordt elk jaar opnieuw bekeken. Het geld gaat naar de school en ik krijg een tijdelijke aanstelling voor een jaar. Het fijne is, mensen die gepensioneerd zijn mogen oneindig vaak een tijdelijke aanstelling krijgen. Sterker nog: ze mogen niet eens meer in een vaste dienst.
Is het nu anders om naar school te gaan dan toen je nog ‘werkte’?
Ja, vooral omdat ik echt alleen met de kinderen bezig ben. Maar vergis je niet, het is niet vrijblijvend. Ik moet me ook houden aan de schoolvakanties en kan niet zomaar een dagje vrij nemen.
Denk je dat inzet van gepensioneerde leerkrachten kan helpen bij het lerarentekort en het verlagen van de werkdruk?
Ja, dat denk ik zeker. Ik denk dat voor veel leerkrachten het stoppen met werken een soort van harde Brexit is. Er zijn best leerkrachten die nog willen helpen na hun pensioen. In een betaalde baan, maar misschien met een andere omvang of invulling dan ervoor. Je moet dan wel het contact met de leerkrachten warm houden, bijvoorbeeld door met ze in gesprek te gaan als ze aan het eind van hun carrière zitten. ‘Wat zou je ervan vinden om straks nog wat voor de school te betekenen? Waar ligt je interesse?’ Vertel ze dat je ze waardeert. Neem eens contact op met leerkrachten die gestopt zijn. Ik hoor vaak dat leerkrachten niets meer horen van de school waren ze jaren gewerkt hebben. Ja, je kunt zelf langskomen voor een kopje koffie, maar omgekeerd hoor je weinig.
Wat was een gouden moment voor je?
Dat jongetje waarmee ik rekende, bleek een bijzonder talent te hebben. We waren een plattegrond van het plein aan het maken, toen hij naar de speeltoestellen zat te kijken. Daar sprongen steeds de afsluitdoppen vanaf. We hadden kwajongens op school daar de schuld van gegeven en diverse klassen hadden al een preek gehad. ‘Meester Jan,’ zei hij, ‘ik weet waarom de kapjes van het klimrek eraf vliegen. Het wordt ’s nachts heel koud en ’s morgens gaat de zon schijnen. Dan warmt de lucht in de buis op en daardoor vliegt het kapje eraf. Let maar op, als we straks bezig zijn vliegt er een kapje af.’ En inderdaad, dat gebeurde! Geweldig! Deze jongen werd weggezet als iemand van wie je niet veel kunt verwachten… Wat een mooie toekomst wacht hem op technisch vlak!
Wat wil je andere leerkrachten meegeven?
Laat je niet gek maken door alles wat er van je geëist wordt in het onderwijs. Het echte werk is het werk met de kinderen. Geniet van de warmte en energie die je van hen krijgt. Dan kun je heel veel aan.
