School:Meester G. Propschool, Lochem
Geeft les aan: groep 5
Aantal jaar voor de klas: 14 jaar
Meester Martin is een van de leerkrachten achter de Leesknokploeg.
Wat is de Leesknokploeg?
Het is zachtaardige boekpromotie door en voor leerkrachten. We zitten op social media en er is een site. Daar delen we leuke kinderboeken om elkaar te inspireren. Ook denken we met elkaar mee, zoals: ‘Ik heb net dit boek gelezen en dat vond ik geweldig. Weet iemand nog een goed boek over hetzelfde thema?’ We zijn leerkrachten die dit naast hun werk doen. We zijn dus onafhankelijk en durven het ook te zeggen als een boek niet leuk is.
Hoe is de Leesknokploeg ontstaan?
Dat was naar aanleiding van een column van Adriaan van Dis in een krant. Hij ging tekeer over de ontlezing van Nederland. Volgens hem is ontlezing ook een politiek en economisch probleem. Hij vindt dat leerkrachten qua jeugdliteratuur een verheffende taak hebben. Hij stelde voor om een leesknokploeg op te richten om Nederland wakker te schudden. Na die column zijn verschillende leerkrachten los van elkaar #leesknokploeg gaan gebruiken op social media. Ik was er daar een van. We hebben op een gegeven moment contact met elkaar gezocht en van het een kwam het ander.
Wat willen jullie bereiken?
We willen onder andere dat scholen een rijke leesomgeving worden. Dat leerkrachten meer aanbieden dan de standaard top 10 met ‘De Waanzinnige Boomhut’ en ‘Het leven van een Loser’. Veel kinderen krijgen die boeken van huis uit al mee. De school moet iets anders bieden. Boeken die kinderen niet uit zichzelf lezen, boeken met rijke taal. Kinderen mogen best een beetje moeite doen voor een boek.
Waarom is dat belangrijk?
Omdat het je woordenschat én je belevingswereld vergroot. Het is een beetje zoals met zo’n bubbel op social media. De dingen die je deelt, zijn ook weer de soort dingen die op je tijdlijn komen. Als je niet oplet, kijk je niet verder dan je eigen wereld. Boeken kunnen je belevingswereld rijker maken. Maar dan moet je niet steeds hetzelfde lezen, hè? Als je leest over situaties die je zelf nooit tegenkomt, leer je daarvan. En als je zo’n boek met de hele klas leest, kunnen de kinderen er ook nog een gesprek over voeren. Daarmee til je ze naar een hoger niveau van doen en laten.
Was je zelf als kind al een lettervreter?
Ja, vroeger was ik niet uit mijn boek te slaan! Als ik er eentje uit had, wilde ik het nog een keer lezen of meteen aan een nieuw boek beginnen. Ik herinner me een vakantie waarbij ik onderweg een boek twee keer achter elkaar las en toen we aankwamen er voor de derde keer in begon. Van mijn ouders moest ik het boek toen wegleggen en gaan voetballen met mijn broer, haha.
Is het niet gewoon: je houdt als kind van lezen of niet?
Nee, ik denk dat het anders werkt. In de Grote Vriendelijke Podcast zegt Frits Spits over lezen: ‘Het is net als met een chocolaatje. Op het moment dat ik een goed boek heb gelezen, wil ik er nog een lezen. En nog een.’ Dat is wat wij als Leesknokploeg heel graag met de kinderen willen bereiken.
Hoeveel boeken lees jij nu?
Minstens een boek per week. Dat kan ook een boek voor volwassenen of onderwijsliteratuur zijn. Soms ga ik thuis even zitten en lees ik een kinderboek in een uurtje uit. Ik lees dagelijks voor in de klas. En als de kinderen vrij lezen, lees ik zelf ook altijd.
Wat doe je verder met de klas?
Ik doe veel aan boekpromotie. Zo lees ik vaak stukjes voor uit nieuwe boeken. Daarna is er altijd wel een kind dat het boek wil lezen. We hebben een goed aanbod en ik zet de boeken De boeken rouleren in hoog tempo, want je mag het twee minuten lezen en daarna geef je het boek weer door.
Gebruik je kinderboeken ook bij andere lessen?
Ja, ik integreer boeken vaak bij lessen technisch lezen, taal, en wereldoriëntatie. Als je een taalles over dichten en rijmen hebt, tja, dan moet daar een kinderboek bij natuurlijk. En een boek als ‘Palmen op de Noordpool’ past heel goed bij wereldoriëntatie en de actualiteit van de klimaatproblematiek. Eigenlijk is het boek voor oudere kinderen, maar als je het samen leest, kan het prima in groep 5.
Welk boek verdient volgens jou meer aandacht?
‘Gozert’ is een van mijn favorieten. Maar dat boek kreeg afgelopen jaar de Gouden Griffel, dus ik denk dat dat genoeg aandacht heeft gekregen. Hmmm… ‘Het raadsel van alles wat leeft’ van Jan Paul Schutte. Dat vind ik ook een boek dat iedere school zou moeten hebben. Het gaat over de evolutie en het leven, hoe dat werkt. Prachtig hoe hij het Bijbelverhaal en de evolutie in één boek weet te verbinden.
Wat wil je andere leerkrachten meegeven?
Neem jezelf, je vak en de kinderen serieus. Ook qua lezen. Blijf zoeken naar mogelijkheden om boeken aan je lessen toe te voegen. Durf buiten de populaire boeken te gaan. Ga samen met kinderen op zoek naar titels die bij hen passen. Niet elk kind is een fervent lezer, maar als jij met de kinderen meedenkt en ze uitdaagt, kun je meer bereiken dan je denkt.
