In het tweede of derde jaar van de middelbare school kiezen leerlingen een examenprofiel. Wat valt op? De laatste jaren zijn bètavakken, zoals techniek, scheikunde en natuurkunde populairder onder meisjes. Zijn zij met een inhaalslag bezig?
Vooral meisjes op het vmbo kiezen de laatste jaren vaker voor bètavakken, blijkt uit onderzoek van online onderwijsinstituut Laudius. Laudius gebruikte voor dit onderzoek de gegevens van DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs) van de jaren 2016 tot en met 2021.
Meisjes op het vwo kiezen het vaakst voor exacte vakken
De afgelopen vijf jaar steeg het aantal meisjes dat eindexamen deed in een technisch profiel het hardst op het vmbo: van 1,7 % in 2016 naar 5,4 % in 2021. Toch zijn er per opleidingsniveau grote verschillen en vind je de meeste meisjes die voor een bètaprofiel kiezen op het vwo. In 2021 volgde meer dan de helft van de meisjes op het vwo (58 %) in het laatste schooljaar een bètaprofiel, zoals natuur & techniek. Hoewel steeds meer meisjes examen doen in bètavakken, zijn het nog altijd vooral jongens die voor een bètaprofiel kiezen. Zo kiest 60,7 % van de jongens op het vwo voor een profiel met exacte vakken. Op het vmbo is dat 31,3 % en de havo 41,6 %.
Meer aandacht vanuit onderwijs en overheid voor bètavakken
Waarom kiezen ook steeds meer meisjes voor een bètaprofiel? Sahar Yadegari, directeur van het Landelijk expertisecentrum voor genderdiversiteit in beta, techniek en IT (VHTO) weet een belangrijke reden: vanuit de overheid en onderwijsinstellingen is er steeds meer aandacht voor de mogelijkheden die er zijn met een betaprofiel.
In een artikel in het Algemeen Dagblad zegt zij daarover: ‘Dat is een goede ontwikkeling, omdat ouders en leerkrachten en dus ook kinderen vaak een heel stereotiep en gedateerd beeld hebben van technische vakken. Je zou er vies van worden of er een nerd voor moeten zijn.’
Vrouwelijke rolmodellen
Om deze reden stopt het VHTO veel energie in vrouwelijke rolmodellen. Wat het expertisecentrum bijvoorbeeld doet, is vrouwen met een achtergrond in exacte vakken daar op scholen over laten vertellen. Zo worden meisjes geïnspireerd en zich er meer van bewust dat een baan in bijvoorbeeld techniek óók mogelijk is. Daarnaast hebben vrouwelijke docenten in een bètavak volgens VHTO een belangrijke voorbeeldfunctie.
Gedrag en houding van de omgeving
Toch is in Nederland nog steeds maar 18 % van de technische professionals vrouw, blijkt uit cijfers van VHTO. Hoewel er dus steeds meer meisjes voor exacte vakken en studies kiezen, is dat nog niet helemaal terug te zien in het werkveld. ‘Alle inspanningen en overheidscampagnes tot nu toe zijn vooral gericht geweest op het overhalen van meisjes om voor exacte vakken en studies te kiezen’, schrijft Sahar Yadegari daarover op het VHTO-blog ‘Hoe krijgen we meer vrouwen in bèta, techniek en IT? Vijf lessen’. ‘Probleem is dat wanneer ze die keuze maken, ze dan toch uitvallen, omdat ze op een omgeving stuiten die weinig voor ze openstaat en alleen vrouwen in de vorm van ‘one of the guys’ duldt. Als we echt een meer divers samengestelde technieksector willen, moeten we ook meer sleutelen aan gedrag en houding van de omgeving dan van de vrouwen. Fix the system, not the girls.’
Lees meer over bètavakken en onderwijs
Wil je meer weten over dit onderwerp en over wat jij kunt doen om nog meer meisjes enthousiast te maken voor een bètaprofiel? Lees ook:
- De 10 inzichten in gender en STEM van VHTO. Het document staat boordevol tips en (wetenschappelijke) inzichten.
- NRO: Meer zin in bètavakken door vernieuwende onderwijsaanpak
- Bèta op de basisschool?
- Jongeren en Technologie Netwerk Nederland: Jet-Net lanceert online gastlessen voor bètavakken
Zijn de meisjes in jouw klas geïnteresseerd in exacte vakken? Hoe maak jij ze enthousiast voor een bètaprofiel? Laat het ons weten via onderstaand reactieformulier.
