Veel leerlingen leren beter via beeld dan tekst. Hier hebben we de afgelopen tijd op deze site regelmatig aandacht aan besteed. “Mensen zijn ogendieren, evolutionair leren we beter met beelden”, vindt de heer van der Sluis, tot voor kort docent aan de Scholengemeenschap Schravenlant in Schiedam, inmiddels gepensioneerd. Daarom is hij voorstander van het gebruik van video in de klas. Maar hoe krijg je dit technisch voor elkaar? De videorecorder is op veel scholen al achterhaald, maar online een uitzendig van bijvoorbeeld Klokhuis kijken in de klas is voor sommige scholen een struikelblok. Van der Sluis heeft de technische mogelijkheden op een rij gezet. Een lesidee dus waar u zelf mee aan de slag kunt.
“De afgelopen dertig jaar heb ik veel gebruik gemaakt van films in mijn lessen”, vertelt van der Sluis. Zowel voor de vakken biologie, verzorging, ANW en Aardrijkskunde en het nieuwe vak Natuur Leven en Techniek. “Ik gebruik video bijvoorebeeld om een onderwerp te introduceren. Toch liep ik steeds tegen praktische en technische problemen aan: te duur en het was soms lastig om een film op een videoband te zetten. Nu is er veel meer mogelijk. Zo zijn nu vrijwel alle fims op een harde schijf te zetten in mpeg-formaat. Ook kan in nabije toekomst veel gebruik gemaakt worden van het aanbod op internet van educatieve kanalen. Maar het aanbod is nu al gigantisch. Wat weer tot nieuwe praktische bezwaren leidt: het aantal tv-kanalen is nu al zo groot dat je onmogelijk alle films kan bekijken en opnemen voor gebruik binnen je lessen. Wat handig is, is de mogelijkheid om je gratis te abonneren op uitgezonden programma’s. Je hebt de keuze om de diverse archieven van programmamakers te raadplegen: http://www.uitzendinggemist.nl of bijvoorbeeld http://www.vpro.nl. Het gratis abonneren op progamma’s die dan automatisch op je harde schijf terecht komen is nu al mogelijk. Dit noemen we vodcasten.”
“Tot voor kort kon je veel films alleen online bekijken. Dit had in de klas wel nadelen. De server kon het niet aan. De fims kregen de hik, het beeld viel vaak stil. Een poging om films op de server te zetten is wel gelukt, maar was in de praktijk niet te doen. Soms duurde het drie kwartier voordat een film startte! Ook zocht ik een mogelijkheid voor leerlingen die bijvoorbeeld door ziekte een les hadden gemist om zelfstandig de films via onze server zou kunnen zien. Daar heb ik iets voor geregeld. Ik heb een harde schijf gekocht van 500 gig en daar staan nu 500 films op. Via de USB kan ik nu op diverse plekken mijn films laten zien. Als leerlingen een film hebben gemist zet ik hem wel even op een usb-stick. Laatst vroeg een leerling of ik een bepaalde film op zijn ipod wilde zetten. Daar gaat het waarschijnlijk naar toe. En het gaat nog verder: je eigen lessen opnemen en via Youtube aanbieden?”.
In de bijlage vindt u tips van Van der Sluis voor geschikte sites om videomateriaal te downloaden en een handleiding voor het plaatsen van videomateriaal op de harde schijf van de computer.
Het gaat niet alleen om een leuk filmpje kijken. Het is ook de bedoeling dat leerlingen de informatie verwerken. “Een van de beste manieren vind ik het maken van een mindmap. De leerlingen schrijven in een mindmap de structuur van het verhaal uit de film op. Na afloop moeten ze een aantal belangrijke vragen kunnen beantwoorden. Zoals bijvoorbeeld bij de film The Inconvenient Truth van Al Gore: geef een overzicht van de voorbeelden die Al Gore gebruikt voor de klimaatverandering op aarde. Na de film vergelijken ze hun mindmap met die van een medeleerling. Hierdoor moeten leerlingen actief luisteren en kijken tijdens de film. Het is wel belangrijk dat de docent de film op belangrijke momenten stopzet om leerlingen de gelegenheid te geven om aantekeningen te maken. Bij sommige films of tv-programma’s moet je vooraf wat introductie geven, bij andere – zoals bijvoorbeeld uitzendingen van Klokhuis – is dat niet nodig. Lesgeven in blokuren is hierbij ideaal: dan bekijk je het eerste uur bijvoorbeeld een documentaire van National Geographic (duurt 50 minuten), het tweede uur laat je leerlingen een samenvatting maken.”
Er is al veel mogelijk in het gebruik van video in de klas, maar er kan altijd nog meer, vindt van der Sluis. “Nu alleen nog een snelle server en in ieder lokaal een smartboard. En de mogelijkheid om bijvoorbeeld 120 leerlingen achter de computer te zetten, zodat ze zelf een film kunnen bekijken. En dan het liefst na afloop een online toets om de testen of leerlingen de stof hebben begrepen.”
De bijlage met tips van de heer Van der Sluis kunt u hier downloaden (pdf).