Intrinsieke motivatie bij leerlingen is belangrijk, maar helaas niet altijd aanwezig. Met boeiend onderwijs kun je als leerkracht het vuurtje voor leren weer aanwakkeren. In dit artikel lees je waarom dat belangrijk is voor de toekomst van het onderwijs en met welke stappen je het kunt toepassen in de les.
Een van de geluiden die we regelmatig horen uit het onderwijs, is het gebrek aan innerlijke betrokkenheid bij kinderen. Net als jullie leerkrachten soms ook zelf zullen ervaren, hebben leerlingen last van het ‘moetisme’. Kinderen worden volgestopt met gedoceerde informatie (als docent kun je jouw lesstof inmiddels misschien ook wel dromen), maar daarbij schiet een van de kerntaken van een school en jou als leerkracht er weleens bij in: leerlingen zelfstandig leren denken. Boeiend onderwijs biedt dan uitkomst.
Onmisbaar
Boeiend onderwijs is gericht op het behalen van optimale resultaten door middel van het creëren van onderwijsleersituaties van hoge kwaliteit. Daarbij gaat het leren van leerkrachten en het leren van leerlingen hand in hand. Een rijke leeromgeving is onmisbaar en blijft de innerlijke betrokkenheid van zowel leerkracht als leerling prikkelen. Kinderen zullen niet langer het gevoel hebben dat ze iets wordt opgelegd, maar het idee krijgen dat ze het in overleg met de docent zichzelf opleggen.
Wees je als leerkracht ook bewust van die rol. In het boek Lerende Scholen (2001) legt de Amerikaanse wetenschapper Peter Senge uit dat je niet vanzelf een lerende school wordt. Dat word je door voortdurend te werken aan vijf disciplines:
- persoonlijk meesterschap
- gezamenlijk visie
- mentale modellen
- teamleren
- systeemdenken
Disciplines toepassen
Het idee is dat door toepassing van de disciplines een omgeving wordt gecreëerd, waarin mensen voortdurend dingen leren die belangrijk zijn: voor henzelf en voor de samenleving en met en van elkaar. Het ontwikkelen van lerende scholen en een lerende klas is onder meer noodzakelijk om beter te kunnen omgaan met de steeds complexer wordende samenleving. Op schoolniveau ligt hier een belangrijke taak voor de schoolleider. In de klas zelf geldt dezelfde verantwoordelijkheid voor jullie als leerkracht.
Boeiend onderwijs
Met welke stapjes kun je zelf als leerkracht zonder al te veel aanpassingen wat gaan toepassen in je lessen? Om ervoor te zorgen dat er passie voor leren ontstaat, probeer je als docent te zorgen dat kinderen invloed krijgen op hun eigen leerprocessen. Dat kan via persoonlijk meesterschap, waarbij je met ze in gesprek gaat over wat ze graag zouden willen leren en waarom. Geef kinderen zoveel mogelijk eigen verantwoordelijkheid en leer hen daarmee omgaan. En door het gebruik van mentale modellen als de werkvormen woordspinnen, opvattingen of perspectieven laat je de klas ontdekken dat er vele waarheden mogelijk zijn. Voor samenwerking is dit uitgangspunt wezenlijk.
De vraag is niet of je slim bent
Leren is niet slechts een individueel proces, het kan ook plaatsvinden in samenwerking met anderen. Oftewel: teamleren. Verschillen tussen kinderen zien als een kans, vraagt om een heel andere manier van denken over onderwijs; de vraag is dan niet of je slim bent, maar op welke manier. Ga als leerkracht dan ook op zoek naar de gezamenlijke visie in de klas. Bijvoorbeeld door op de eerste dag van het schooljaar of na een vakantie de vraag te stellen wat zij zich voorstellen bij de komende periode. Zo kan boeiend onderwijs uiteindelijk tot een lerende school leiden, waar bij de leerling én leerkracht innerlijke betrokkenheid ontstaat en kinderen zelfstandig leren denken.
Hoe houd jij het onderwijs voor jezelf en de kinderen boeiend? Laat je reactie achter via onderstaand reactieformulier.
