Middelbare scholen zijn steeds vaker ‘huiswerkvrij’. Het huiswerk verdwijnt niet, maar wordt op school verricht onder begeleiding van een docent. In het huiswerkvrije systeem zijn lestijden verlengd en volgen scholieren minder vakken per dag. Dit lijkt positief in te spelen op actuele kwesties als kansenongelijkheid, stress en prestatiedruk.
Dit artikel is geschreven door Marijke Bleijswijk en verscheen eerder op het blog van jongerencommunicatiebureau Youngworks.
Het huiswerkvrije systeem lijkt een antwoord op het ‘schaduwonderwijs’. Met dit begrip duidt de Inspectie van het Onderwijs op ‘aanvullende onderwijsactiviteiten waarvoor ouders zelf betalen’. Deze vorm van privaat onderwijs steeg de afgelopen jaren enorm: in 1995 werd er € 26 mln besteed aan bijlessen en trainingen, vandaag de dag is dit méér dan € 189 mln. Scholieren uit welvarende huishoudens vinden support in huiswerkinstituten, waar zij hun examens en toetsen grondig voorbereiden. Daarnaast bieden (pedagogische) coaches hen cognitieve therapie om mentale issues, als faalangst, te verminderen.
Kansenongelijkheid
Deze private vormen van begeleiding creëren kansenongelijkheid. Want wie betaalt de coaching van een moeizame scholier met ouders in de bijstand? Niemand. Het fenomeen schaduwonderwijs wordt dan ook aangekaart binnen de politiek. Zo wil GroenLinks scholen extra middelen geven om gelijke kansen te creëren onder het motto: ‘Alle kinderen die aanvullende begeleiding nodig hebben, moeten dat in school kunnen krijgen.’ Middelbare scholen die het huiswerkvrije systeem invoeren, etaleren het gedachtegoed van gelijke kansen: wie geen huiswerk heeft, hoeft het buiten school simpelweg niet te maken.
Stress en prestatiedruk
Huiswerk, het woord was nooit favoriet onder scholieren. Toch verliest de huidige generatie scholieren zich in hun vrije tijd regelmatig in school- of toekomst-gerelateerde activiteiten. Maar onder het credo ‘je bent wat je presteert’ is het niet gek dat steeds meer scholieren – en hun ouders – streven naar succes, in de hoop zo een goede toekomst te waarborgen. De continue drang om te moeten of willen presteren veroorzaakt stress. Zo blijkt uit een onderzoek van Eenvandaag dat zes op de tien jongeren wekelijks gestresst is over schoolzaken.
Meer rust
Daarnaast ervaart tweederde van de ondervraagde scholieren prestatiedruk. Met de invoering van het huiswerkvrijesysteem kan prestatiedruk en stress gereduceerd worden. Er ontstaan grenzen omtrent huiswerk; hierdoor blijft vrije tijd zoals het hoort ‘vrij’. Daarnaast creëert het huiswerkvrije systeem ook binnen school meer rust. De lestijd is verlengd van vijftig naar tachtig minuten, en er zijn maar drie vakken per dag. Deze samenstelling in het lesaanbod zorgt volgens het Laurens Lyceum, Trivium College en Veurs Lyceum voor meer focus en rust onder scholieren.
De groeiende kansenongelijkheid, stress en prestatiedruk onder scholieren; het zijn belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen. Deze onderwijsbeweging biedt hier een mooi antwoord op. Huiswerkvrije scholen voorzien in de (latente) behoefte aan vrije tijd, rust en structuur in een wereld die altijd-druk-druk-druk is. Want juist dat onbezonnen potje voetbal heeft een positieve impact op de ontwikkeling van scholieren.
Hoe kijk jij tegen het idee van de huiswerkvrije school aan? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
