Een goed samenspel tussen docent, leerling en ouder is noodzakelijk voor afstandsonderwijs. Dat blijkt uit het verdiepende onderzoek Monitor hybride onderwijs van Kennisnet. Daarin zijn de ervaringen van leraren, schoolleiders, ouders en leerlingen met onderwijs op afstand in kaart gebracht. Wat zijn de meest opvallende conclusies? En hoe ziet het onderwijs er na corona mogelijk uit? Krijgt dit een hybride vorm? We zetten de belangrijkste conclusies voor je op een rij.
De ervaringen met online lessen verschillen
Onderwijs op afstand is door én binnen alle groepen anders ervaren.
- Zo hangt de ervaring van leerlingen onder andere af van de ondersteuning door ouders, de zelfstandigheid van de leerling en de mate van activiteit in de online les.
- Leraren ervaren dat zij meer tijd kwijt waren aan het voorbereiden van online lessen en ze besteedden ook meer tijd aan administratieve verantwoordingen. Daarentegen waren zij minder tijd kwijt aan het zicht op de ontwikkeling van leerlingen, variatie in de didactische aanpak en samenwerking met collega’s.
- De meeste ouders vinden dat het onderwijsaanbod goed was afgestemd op het niveau en tempo van hun kind. Scholen gaven voldoende ondersteuning. Toch stellen veel ouders ook dat ze weinig zicht hadden op het schoolwerk van hun kind.
Gebruik van digitale leermiddelen neemt toe
De ambities van leraren op het gebied van ICT zijn gegroeid tijdens de coronacrisis. De overgrote meerderheid geeft aan beter in staat te zijn om digitale leermiddelen te gebruiken dan voorheen. Zo verwachten niet alleen veel docenten, maar ook de meeste schoolleiders en ICT-coördinatoren dat het gebruik van digitale leermiddelen in de toekomst toeneemt.
Voordelen van online onderwijs
Inmiddels zijn veel leerlingen en leraren gewend aan het afstandsonderwijs en komen ook de voordelen hiervan steeds meer naar voren. Iedereen kan bijvoorbeeld vanaf elke plek onderwijs geven, maar ook onderwijs ontvangen. Leerlingen die ziek zijn, kunnen vanuit huis de lessen volgen en hoeven op deze manier minder te missen. Ook kun je met leerlingen op andere scholen of uit andere landen samenwerken.
Hybride onderwijs: hoe maak je het werkbaar?
Meer dan de helft van de bevraagde leerlingen geeft aan thuis beter zelfstandig te kunnen werken. Iets minder dan de helft zegt dat ze deze zelfstandige taken het liefst thuis blijft doen. Ook als de scholen weer volledig open zijn. Als docent kun je hier prima op inspelen. Gebruik bijvoorbeeld fysieke lesmomenten voor de uitleg van leerstof en zet digitaal lesmateriaal in voor het oefenen van de stof.
Interactie speelt belangrijke rol
Veel leerlingen hebben onderwijs op afstand positief ervaren. Dat komt met name door:
- de interactie tijdens de online les;
- uitleg over de leerstof die aansluit bij de behoeften van de leerling;
- de mate van zelfstandigheid van de leerling.
Om écht effectief afstandsonderwijs te bieden, zal er meer onderwijs op maat nodig zijn.
Geleerde lessen uit onderzoek
Welke lessen kunnen we leren van les op afstand en hybride onderwijs? Alle doelgroepen hebben positieve ervaringen:
- leerlingen die zich beter konden concentreren;
- ouders die zich meer betrokken voelden;
- leraren die hun ICT-vaardigheden zagen groeien.
Toch is overstappen op volledig digitaal onderwijs door zowel leraren, leerlingen als ouders niet gewenst. Er is mede daardoor een grote kans dat hybride onderwijs een rol gaat spelen in de toekomst. Hierbij wordt een deel van de lessen fysiek gegeven en een ander deel online.
Ook kunnen we de uitkomsten uit de Monitor benutten voor verbeteringen in het onderwijs. Bijvoorbeeld door de betrokkenheid van ouders vast te houden. Of door in te spelen op de ambities van leraren, schoolteams en besturen op het gebied van ICT.
Wil je meer lezen?
- Volledige rapportage Monitor hybride onderwijs
- Praktische informatie over afstandsonderwijs en hybride onderwijs
- Monitor Hybride Onderwijs: dit vinden ouders belangrijk bij afstandsonderwijs
- Zo zet je blended learning in bij hybride onderwijs
- Hoeveel robots staan er in 2035 voor de klas?
Wat vind jij van hybride onderwijs? Wat neem jij mee uit de afgelopen periode? Laat het ons weten via het reactieformulier.
