Een kleuterlokaal is niet af zonder speelhoeken. Het is de manier voor kleuters om spelend te leren en zo aan hun ontwikkeling te werken. Iedereen kent wel de traditionele leeshoek of zandtafel, maar wat is er nog meer mogelijk? Hoe richt je zo’n hoek in en hoe maak je het uitdagend? In dit artikel geven we je tips en inspiratie.
Dit is deel II van Ontwikkelingsgericht spelen in spelhoeken
Per school verschillen de spelhoeken enorm. Er zijn traditionele hoeken zoals de huishoek, de schrijfhoek, de verfhoek etc. Heel zwart-wit gezegd, is de kans groot dat er traditioneel spel zichtbaar is in de meer gebruikelijke hoeken. Traditioneel spel ziet er bij deze hoeken vaak zo uit:
- ‘Vadertje en moedertje’ in de huishoek.
- De leeshoek kenmerkt zich door boeken bekijken, de afbeeldingen aanwijzen en elkaar ‘voorlezen’.
- De zandtafel/waterhoek geeft de kleuter ruimte om met zand en water te spelen. Bijvoorbeeld door water van de ene maatbeker in de andere beker te doen. Oudere kinderen spelen vaak al meer rollenspel.
- Tot slot de bouwhoek. De plek waar met blokken, planken en eventueel klein speelgoed naar eigen inzicht gebouwd kan worden. Kleuters hebben een liefde voor het bekende. Eenmaal een groot bed gemaakt? Dan is dit vaak wat je dagen erna weer gebouwd ziet worden in deze hoek.
Spelhoeken van nu
Maar er zijn ook scholen die werken met hoeken die passen bij de wereld van nu.
Voorbeelden van hoeken van nu:
- Een timmer-zaaghoek. Dit vraagt wel wat begeleiding. Kies voor de hamers van het spel ‘hamertje tik’ en kleine spijkertjes en schroefjes zodat het zo veilig mogelijk blijft voor kleuters. Je kunt laten timmeren op kurken, vilt, kleine planken die goed geschuurd zijn en resthout. Fijn als de onderwijsassistent of een hulpouder kan assisteren.
- Een hoek van kosteloos materiaal. Denk aan kurken, wc- of keukenrollen, boterbakjes en kleine doosjes. Vul dit aan met lijm, scharen en plakkertjes.
- Het kunstatelier. De plek waar kunstwerken van de klas tentoongesteld worden. Hier staan de verfborden, de verfpotten en zijn er schorten aanwezig om zo de mooiste kunstwerken te maken.
- De voelhoek. In een vuilniszak liggen voorwerpen die bij het thema van de klas/hoeken horen. Kunnen de kinderen voelen welke dit zijn? En kunnen ze deze tekenen of op het blad omcirkelen?
Een mix tussen traditionele en moderne hoeken is ook mogelijk. Vul de zandtafel eens met foam, bubbeltjesplastic of knopen en kralen. Ook pasta, bladeren, kurken, repen crêpepapier en noten zijn een manier om de zandtafel te vullen met iets anders dan zand.
Doelgericht spelen en het thema samenvoegen
In principe maakt het weinig uit of je traditionele hoeken of de hoeken van nu in je klas hebt. Wat een thema sterk en lerend maakt, is dat je dit thema in alle hoeken doortrekt. Bedenk opdrachten voor het thema voor iedere hoek. Als je bijvoorbeeld met het thema varen werkt, kun je dit aanvullen met een dienblad waarop je scheerschuim spuit. Geef daar een opdracht bij die past binnen het thema: ‘Het water of de piratenboot maakt golven. Kun je die op het dienblad namaken?’
Laat je inspireren door de volgende thema’s:
- Kleding in de lente.
- Rupsje Nooitgenoeg (of een ander prentenboek).
- De bakker die het zo druk heeft dat hij hulp nodig heeft (kleuters vinden het geweldig om problemen op te lossen).
- Een beroep zoals de schrijver/ de dierenarts/de postbode/de supermarkteigenaar/de cameraman/ de tv-presentator.
- Een personage van een kinderprogramma zoals Maya de Bij, Masha en de Beer, Wickie de Viking.
- Op de camping.
- Reizen en vervoer met het ov.
- De bruiloft van …
- Wissel een thema uit de methode met eentje uit de actualiteit. Bijvoorbeeld als je met het thema winter werkt, maar de buitentemperatuur als zomer voelt.
- Denk ook eens een andere invulling van een thema zoals winter. Bijvoorbeeld ‘Kikker die het warm had in de winter’ of ‘de weerman in de winter’.
Heb jij een leuke tip of ervaring met een bijzondere spelhoek? Laat het weten in het formulier hieronder.
Lees ook het artikel van vorige week over Ontwikkelingsgericht spelen in uitdagende hoeken.
