Geef jij het liefst staand les of ga je ook weleens zitten als je leerlingen uitleg geeft? Of ben jij een leraar die graag door het lokaal loopt? Wat jouw favoriete positie ook is, de plek die jij inneemt heeft invloed op leerlingen en de dynamiek in de klas. In dit artikel geven we je tips hoe je met jouw houding het leerklimaat in de klas verbetert.
Jouw houding bepaalt het energieniveau in de klas
Ga eens bij jezelf na: ben jij je altijd bewust van de houding die je aanneemt? Deze heeft namelijk invloed op het energieniveau in de klas. Ook kun je met jouw houding een duidelijke boodschap overbrengen. Wil je dat leerlingen stil zijn en lekker doorwerken? Dan is het verstandig om te zitten. Wil je juist de aandacht van de klas? Zorg dan dat je opvalt en gaat staan. Bij een interactieve les loop je juist door de klas. Zo zorg je dat je leerlingen ook in actie komen.
Welke positie kies je in de klas? Wij geven je 3 tips
In de les gebruik je vaak woorden om iets duidelijk te maken, maar daarbij spelen ook jouw houding en lichaamstaal een belangrijke rol. Deze non-verbale manier van communiceren heeft namelijk invloed op hoe leerlingen op je reageren. Met deze tips kun je meteen aan de slag:
- Wil jij met de les beginnen, maar is het nog rumoerig in de klas? Ga op je vaste plek zitten, maak oogcontact met leerlingen, maar zeg niets. Met zitten communiceer je namelijk dat je wilt dat leerlingen stil zijn. Volgens Herjon Nieuwburg van Instituut Mentoris is dat in het begin lastig. ‘Voor veel docenten een zeer ongemakkelijke situatie die in het begin zelfs enkele minuten kan duren. Een troost: de aanhouder wint’, schrijft hij in dit blog over zitten, staan en lopen in de klas.
- Wil je de aandacht van leerlingen krijgen? Bijvoorbeeld omdat je uitleg wilt geven over de lesstof? Ga dan voor de klas staan. Daarmee pak je de leiding en straal je autoriteit uit. ‘Leeractiviteiten zoals theorie uitleggen en instructie geven zijn uitermate geschikt om te gaan staan’, zegt trainer Alard Joosten van De Docentenacademie op de website van Trajectum. ‘De boodschap is: ik ben aan het woord en ik wil dat jullie nu luisteren. Je bent duidelijk inhoudelijk leider of geeft leiding aan het proces.’
- Wil je dat leerlingen in actie komen? Ga dan staan en beweeg je door de klas. Daarmee nodig je leerlingen uit om aan de slag te gaan. Ook kun je leerlingen vragen stellen en een gesprek met ze aangaan. Nog een tip die Herjon Nieuwburg in zijn artikel geeft: ‘Wil je de studenten aan het werk zetten door middel van een werkvorm, leg deze vorm dan staand uit. Bij het startsein: actie, loop je de klas in.’
Slim omgaan met non-verbale communicatie
Meer dan de helft van onze communicatie is non-verbaal. De houding die je aanneemt, heeft dus meer invloed dan je denkt. Naast je houding, spelen ook gezichtsuitdrukking, oogcontact, handgebaren, ruimte en afstand een rol. Wat doe je met je handen? Waar in de klas ga je zitten of staan? Welke positie jij kiest, bepaalt hoe je overkomt op je leerlingen en dat heeft invloed op het leerklimaat in de klas. Als je daar slim mee omgaat, dan bereik je vaak een beter (leer)resultaat. In het artikel 5 x meer bereiken met non-verbale communicatie lees je er meer over.
Bewegen in de klas zorgt ook voor betere resultaten
Bewegen in de klas heeft ook nog een andere functie. Kinderen die bewegend leren, pikken de lesstof namelijk sneller op dan klasgenootjes die stilzitten tijdens de les. Zitten, staan en lopen afwisselen, is daarom helemaal geen gek idee. Je leest daarover meer in het artikel Betere resultaten door beweging in de klas. Wil je aan de slag met meer beweging in de klas? Bekijk ook het artikel Favoriete educatieve apps: bewegingsonderwijs voor handige tips.
Ben jij je bewust van je houding in de klas en welk effect heeft dat op jouw leerlingen? Laat het ons weten via onderstaand contactformulier.
