Nog een paar weken en dan starten de eindexamens weer. Meestal zorgen de voorbereidingen bij leerlingen voor gezonde spanning. Toch komt het ook voor dat de spanning ten koste gaat van de prestatie tijdens de examens. Hoe kun je leerlingen goed voorbereiden op hun eindexamens?
Er zijn voldoende apps en tools waarmee leerlingen zich goed kunnen voorbereiden. Denk bijvoorbeeld aan YouTube-video’s waarin docenten de eindexamenstof nog eens uitleggen of deze uitlegfilmpjes voor scheikunde en Engels. Maar ook als docent speel je een belangrijke rol. In dit artikel geven we je diverse tips hoe je leerlingen op een goede manier kunt voorbereiden op hun eindexamen.
Train in actief leren
De meeste leerlingen bestuderen een tekst door deze herhaaldelijk te lezen, dingen te markeren en aantekeningen te maken. Een passieve manier van leren, aldus Pauline Reijners, die onderzoek doet naar alternatieve studeermethoden. Volgens Reijners beklijft de inhoud beter bij een actieve manier van leren. Bijvoorbeeld door jezelf tijdens het bestuderen van een tekst er vragen over te stellen. Helaas wordt deze techniek maar zelden spontaan gebruikt door een leerling. Als docent zou je leerlingen kunnen trainen in deze actieve manier van leren.
Besteed aandacht aan examentaal
Examens zijn vaak behoorlijk talig. Leerlingen lopen geregeld punten mis, doordat ze de vraag niet goed hebben gelezen of begrepen of omdat ze hun antwoord niet goed hebben geformuleerd. Besteed daarom ook aandacht aan specifieke examentaal. Dat geeft leerlingen meer zelfvertrouwen en vergroot de kans op betere prestaties. Je kunt dit op de volgende manieren doen:
- Leer leerlingen de vraag-antwoordstructuur. ‘Instructie’-werkwoorden geven aan wat er van leerlingen verwacht wordt. Denk daarbij aan woorden als: leg uit, motiveer, verklaar, licht toe – woorden die vaak ongeveer hetzelfde betekenen. Wanneer je deze werkwoorden al gebruikt in je proefwerken, raken leerlingen ermee vertrouwd. Laat hen dan ook ontdekken wát ze moeten uitleggen/verklaren/toelichten en welke hulpmiddelen (tabel, bron, etc.) ze daarbij moeten gebruiken.
- Zet oude examens in als oefenmateriaal. Bespreek anoniem de antwoorden van oud-leerlingen op gemaakte examenvragen. Zo maak je leerlingen bewust van het belang van goed formuleren. Laat ook antwoorden zien die alle elementen bevatten die nodig zijn voor een maximale score.
- Zorg voor ‘dubbele correctie’. Corrigeer proefwerken niet alleen op fouten, maar met een andere kleur pen ook op talige fouten. Zo help je leerlingen van hun fouten te leren.
- Analyseer bronnen van examens. Als je meer achtergrondkennis hebt over een onderwerp, neemt ook het tekstbegrip toe. Laat leerlingen daarom in begrijpelijke taal lezen over onderwerpen die bij jouw vak horen, bijvoorbeeld op Kennislink of op Blendle.
Verminder toets-stress
Toets-stress bestaat uit spanning vóór het examen, bijvoorbeeld tijdens het leren van moeilijke stof. Maar er is ook toets-stress tijdens het maken van het examen, zoals paniek als je het antwoord op een vraag niet weet. Als docent kun je leerlingen helpen bij het omgaan met die stress. Zo verdwijnt een groot deel van de spanning al door een goede voorbereiding. Mocht de spanning toch de overhand krijgen, dan is het handig als een leerling weet hoe hij zich weer kan ontspannen. Een simpele oefening is het controleren van je ademhaling.
Hoe bereid jij leerlingen voor op hun eindexamen? En heb jij nog een goede tip om toets-stress te verminderen? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
