Onze samenleving verandert in snel tempo. 65 procent van de schoolgaande kinderen wordt opgeleid voor een baan die nu nog niet eens bestaat, zo blijkt uit onderzoek. Best lastig dus, om met het onderwijs in te spelen op de toekomst. Met name sociale en culturele vaardigheden – de zogeheten soft skills – zijn belangrijk om aan te leren. Zo doe je dat.
Onze samenleving wordt steeds digitaler. Een deel van onze communicatie verschuift naar online en daarnaast staan we steeds gemakkelijker in contact met mensen van over de hele wereld. Om daarmee om te kunnen gaan, zijn goede sociale en culturele vaardigheden nodig. Ook met het oog op de toekomst, waarin robots een steeds grotere rol gaan spelen en een deel van ons werk zullen overnemen. Het is daarom belangrijk dat wij ons voldoende focussen op eigenschappen die ons onderscheiden van robots: onze soft skills.
Ook in het onderwijs moeten we aan de slag met het ontwikkelen van de soft skills – allerlei persoonlijke eigenschappen die kleur geven aan de relaties met anderen – van leerlingen. Voorbeelden hiervan zijn: goede communicatieve, sociale en culturele vaardigheden en samenwerken.
Taalvaardigheid is de sleutel
Taalvaardigheid is de sleutel tot de ontwikkeling van sociale en culturele vaardigheden. Met taal in het po leg je dus een goede basis. Pas als je taalvaardigheid ontwikkeld is, kun je aan de slag met de ontwikkeling van soft skills. Denk hierbij aan samenwerken, presenteren, interviewen, feedback geven en discussiëren – een greep uit allerlei communicatieve academische vaardigheden die je nodig hebt om goed te functioneren op de arbeidsmarkt.
Sociale en culturele vaardigheden aanleren
‘Sociale afkomst en cultuur bepalen in hoge mate hoe we denken, wat we maken en doen, hoe we betekenis geven aan een steeds veranderende samenleving en hoe we met elkaar omgaan en communiceren,’ aldus SLO. Zo leren kinderen bijvoorbeeld hun eigen gevoelens en opvattingen benoemen en erop te reflecteren. Ook leren ze om inlevingsvermogen en belangstelling voor anderen te tonen. Daarnaast leren ze constructief te communiceren in verschillende sociale en culturele situaties.
Direct aan de slag
Er zijn allerlei manieren om kinderen soft skills aan te leren. Binnen of buiten het klaslokaal. Met onderstaande tips kun je direct aan de slag:
- Leer goede manieren aan: Goed voorbeeld doet volgen. Zeg altijd ‘dank je wel’ en ‘alsjeblieft’. Houd de deur open voor mensen en als de situatie erom vraagt: zeg ‘excuses’ en ‘graag gedaan’. Leer kinderen om in een gesprek altijd te luisteren: doe oordopjes uit en leg je telefoon aan de kant.
- Toon empathie: Laat kinderen zien hoe andere mensen leven. Doe samen vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld bij de Voedselbank of in een woonzorgcentrum. Of laat kinderen oud speelgoed uitzoeken en inleveren bij organisaties die het verdelen onder kinderen die weinig speelgoed hebben.
- Ontwikkel probleemoplossend vermogen: Los samen met kinderen problemen op. Ruim de speelhoek op, vervang batterijen, leer hen hoe de wasmachine werkt. Ook leuk: doe een gps-tocht of bezoek een escape room.
Op welke manier werk jij aan de soft skills van jouw leerlingen? Laat een reactie onder via onderstaand reactieformulier.
