Eind vorig jaar kondigde minister Van Bijsterveldt aan een aantal onderwijshervormingen door te willen voeren in het voortgezet onderwijs. Hierbij moeten naast de vakken Nederlands, Engels en wiskunde, ook de science-vakken meer aandacht gaan krijgen. De term ‘science-vakken’ heeft de minister overgenomen uit Groot-Brittannië, waar het een paraplubegrip is voor de vakken scheikunde, biologie en natuurkunde.
Hoe is het aan de andere kant van de Noordzee gesteld met deze drie bètavakken?
Meer leerlingen kiezen exact
De Britse onderwijsinspectie Ofsted maakte vorige week bekend dat de kwaliteit van de science-vakken op Britse middelbare scholen de laatste drie jaren sterk is verbeterd. In 2010 is het aantal leerlingen met een A-level op de drie vakken (in Groot-Brittannië is A* het hoogst en E het laagst haalbare “cijfer”) met 24% gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. Daarnaast is het aantal studenten dat er vrijwillig voor kiest alle science-vakken in hun pakket op te nemen (dit wordt triple science genoemd) met meer dan 20% gestegen.
Afschaffing ‘teach to the test’
Maar wat is precies de science achter deze stijging? Voor de inspectie is dat duidelijk: de afschaffing van de nationale examens op primary school. Tot 2008 waren leerlingen van 11 en 14 jaar verplicht om nationale examens te maken voor Engels, wiskunde en de drie science-vakken, met als doel de vorderingen van de leerlingen én van de school in kaart te brengen. En dat laatste heeft voor veel problemen gezorgd; doordat docenten onder druk stonden om met hun school hoog te eindigen op de nationale ranglijst, waren ze tijdens de les vooral bezig met het herhalen van stof die in het examen behandeld kon worden. In 2008 werden de examens om deze reden afgeschaft. Volgens de inspectie heeft dit de lessen een stuk plezieriger gemaakt en heeft het ervoor gezorgd dat leerlingen minder bezig (hoeven te) zijn met het letterlijk van buiten leren van de stof. De Royal Society, de Britse academie voor wetenschappen, is het hiermee eens. “Docenten hoeven zich nu minder te focussen op het herhalen van informatie, en kunnen veel meer praktisch bezig zijn, wat de essentie hoort te zijn van een goede science-les.” De docenten zelf zijn zo enthousiast dat ze er dit jaar voor willen pleiten de nationale examens op primary school ook af te schaffen voor Engels en wiskunde.
Praktische lesideeën van Malmberg
En dan de situatie in Nederland: op het vwo kiest 50% van de jongens een exact profiel tegenover 29% van de meisjes. Op de havo liggen de percentages iets lager: 35% van de jongens en 10% van de meisjes. Wat denkt u? Is een praktische insteek inderdaad de oplossing om de science-vakken populairder te maken bij leerlingen? Malmberg heeft deze maand uitgeroepen tot Maand van de Bèta, waarbij er o.a. 40 creatieve (en praktische!) lesideeën zijn gemaakt bij Youtube-filmpjes. Zo is er het filmpje van nep-duif die is gemaakt van brood. Eten duiven brood wanneer het eruitziet als ‘zichzelf’? Leerlingen kunnen op zoek gaan naar het antwoord op deze vraag door een voedselfiguur te ontwerpen en te filmen hoe dieren erop reageren.
