Steven Stavast stond vijftien jaar met veel plezier in het theater, maar vond zijn tweede passie in het onderwijs. Als leraar Nederlands maakt hij onder de naam ‘Boek voor Nederlands’ YouTube-video’s over jeugdliteratuur om lezen weer leuk te maken. Leerlingen kunnen namelijk wel wat leesmotivatie gebruiken, vindt Stavast.
Een fantastische tijd, noemt Stavast zijn jaren als acteur voor film en theater. We zien hem onder andere in de films De brief voor de koning (2008) en Het bombardement (2012) en in verschillende (jeugd)theaterproducties. Als zijn kinderen worden geboren, maakt zijn carrière een u-bocht: de onrust van het theaterleven is niet meer wat hij zoekt. In plaats daarvan start hij met een lerarenopleiding, die hij in 2021 afrondt. ‘Ik kreeg behoefte aan meer regelmaat en vroeg me af wat ik nog zou willen met mijn carrière’, zegt Stavast, wiens vader ook in het onderwijs zat. ‘Eerst dacht ik aan leraar geschiedenis, want ik hou van verhalen vertellen, maar het werd Nederlands. Vanuit het theater was ik al veel met taal, poëzie en literatuur bezig, en ik zag voor me hoe ik mijn eerstegraads lesbevoegdheid zou halen om met 6 vwo lekker de diepte in te gaan hierover.’
Gewoon mijn plek
Dat loopt net even anders. Tijdens zijn opleiding komt hij voor de vmbo en havo-onderbouwklassen van de Werkplaats in Bilthoven te staan. ‘Ik wist meteen: dit is gewoon mijn plek. Hier valt écht wat te winnen’, zegt Stavast. Het valt hem namelijk op dat de leesmotivatie van zijn leerlingen behoorlijk laag is en dat zij hierin amper worden ondersteund. ‘Ik was met ze in de bieb en zag ze naar die boekenkast staren van: wat nu? Vervolgens kozen ze een willekeurig boek, zonder de achterkant echt te lezen.’
Daar wil hij wat aan doen, besluit Stavast, maar hij realiseert zich dat hij als beginnende leerkracht niet bepaald een rugzak met boekentips en leesmotivatie heeft. ‘Wat dat betreft is de lerarenopleiding Nederlands totaal oninspirerend. Er is één vak over onderwijsliteratuur, dat overigens echt goed wordt gegeven. Maar verder krijg je vreselijk veel theorie over hoe het niet moet. Een leuke, enthousiasmerende docent worden is dus iets dat je zelf moet uitvogelen.’
Video werkt
Dat wordt nog eens duidelijk als de coronacrisis toeslaat en Stavast ineens online moet lesgeven. ‘Mijn leerlingen moesten nog een boekopdracht maken, dus ik zeg tegen mijn vrouw: ‘Ik ga ze op een originele manier boeken aanprijzen.’ Toen heb ik vijf boeken gekozen en ben er op de gekste plekken in en om het huis over gaan vertellen. Hier maakten we een filmpje van en de leerlingen werden hartstikke enthousiast. Toen zag ik: video werkt.’
Dus trommelt hij goede vriend en regisseur Bram de Goeij op en het idee voor Boek voor Nederlands is geboren. Samen maken ze video’s waarin Stavast een boek aanraadt van schrijvers als Lydia Rood, Caja Cazemier en Buddy Tegenbosch. De bedoeling is dat hij hiermee jongeren intrinsiek motiveert om te gaan lezen. ‘Ons onderwijs is heel erg gericht op technisch begrijpend lezen, maar dat kun je wat mij betreft overboord gooien. Ik denk dat elke leraar zichzelf eerst moet verplaatsen in welke verhalen het kind leuk vindt. Laten we daarover gaan praten met elkaar, dan volgt de rest vanzelf.’
Twee passies: onderwijs en acteren
De boeken die Stavast kiest voor zijn video’s zijn dan ook boeken waarvan hij denkt dat jongeren ze écht interessant vinden. ‘Inmiddels heb ik een paar jaar ervaring voor de klas en voel ik beter aan wat leerlingen graag lezen. Natuurlijk moet ik het zelf ook een tof boek vinden. Belangrijk is dat de hoofdpersoon een ontwikkeling doormaakt waar jongeren zich mee kunnen identificeren. Zo’n boek laat hun zien: je mag ergens over nadenken en het is oké om iets de tijd te geven en van gedachten te veranderen.’
‘Met Boek voor Nederlands combineer ik twee passies: onderwijs en acteren. Het lijkt mij geweldig als het een soort keurmerk wordt voor leerlingen en docenten; als het op onze site staat, dan is het een gaaf boek.’
Bekijk hier alvast 2 video’s:
Ga voor meer video’s naar: Boekvoornederlands.nl
Wie is Steven Stavast?
Steven Stavast (1981) deed de toneelschool in Arnhem en speelde 15 jaar in film- en theaterproducties. Sinds 2021 is hij leraar Nederlands op de Werkplaats in Bilthoven. Hij geeft les aan de 1e en 2e klassen van vmbo en havo. Onder de naam Boek voor Nederlands maakt hij YouTube-video’s met boekentips voor jongeren, om de leesmotivatie te bevorderen. Boekvoornederlands.nl.
