Hoe tevreden zijn leraren met hun werk en hoe aantrekkelijk is dit pittige en tegelijkertijd mooie beroep? Dit en meer lees je in TALIS 2018 – een groot internationaal belevingsonderzoek van OESO naar leer- en werkomstandigheden van leraren en schoolleiders – waar Nederland voor het eerst ook aan heeft bijgedragen met het basisonderwijs.
Deze blog is geschreven door combibaner Anja Hendriks. Naast haar baan als leerkracht in het primair onderwijs werkt ze als leraar-ambtenaar bij het Ministerie van OCW én als leraar-onderzoeker voor het LOF.
Uit TALIS 2018 blijkt dat 91 procent van de leraren in het po tevreden is met zijn of haar baan. In het vo is dit percentage met 95 procent nog net iets hoger. Uit een onderzoek van CNV Onderwijs in 2011 bleek al eerder dat bijna 85 procent van de bevraagde leraren trots is op zijn werk. Dragen wij, de leraren, dat ook uit? Delen wij met anderen waarom ons leraarschap zo waardevol is? En laten we zien waarom we trots zijn op ons beroep?
Beroepstrots van leraren
Beroepstrots is een breed begrip. Het gaat allereerst om plezier in je werk. Je bent innerlijk betrokken, wordt geraakt en voelt passie en enthousiasme. Je ervaart voldoening en wilt met anderen over je beroep praten en ervaringen delen. Beroepstrots van leraren en de kwaliteit van het onderwijs gaan hand in hand. Volgens het CNV draagt alles wat jij als leraar met je leerlingen bereikt het meest bij aan het versterken van beroepstrots. Wanneer jij trots bent op je leerlingen, verbeteren hun resultaten (leeropbrengsten en ontwikkeling). Andersom, dus als de resultaten verbeteren, is dat ook het geval: jij wordt als leraar weer trotser. Het stimuleren van het een, heeft dus een positief effect op het ander.
Maar het draait ook om vakmanschap. Om de erkenning en de waardering voor werkelijk vakmanschap van jou als leraar. Om het maximale uit een kind te halen en jouw eigen talent en expertise volledig in te zetten en zelf in ontwikkeling te blijven. Al raakt dat soms uit het oog verloren.
Waardering voor het beroep
Waardering ontvangen is essentieel om beroepstrots in stand te houden en te stimuleren. Leraren ervaren de meeste waardering van ouders en leerlingen. Een professionele cultuur en een waarderend, veilig klimaat vormen de voedingsbodem voor beroepstrots: vertrouwen hebben en krijgen, balans tussen ruimte en verantwoording afleggen, autonomie, ruimte (binnen de afgesproken kaders en visie van de school) en voldoende ontwikkelmogelijkheden krijgen.
TALIS 2018 noemt het zorgelijk, dat slechts drie op de tien leraren in zowel po als vo vinden dat hun beroep wordt gewaardeerd door de maatschappij. Ook het OESO-gemiddelde laat een dalende ontwikkeling zien. We moeten mensen dus beter later zien hoe het is om in het onderwijs te werken – en dan zowel de pittige als mooie kant. Ook het ministerie van OCW vindt dat belangrijk en start daarom in het najaar, in samenwerking met de sectororganisaties en een aantal vakbonden, een campagne over werken in het onderwijs.
De waarde van het leraarschap
Beroepstrots is gekoppeld aan het beeld van de leraar. Je bent als leraar trots op het belang van je beroep, op wat je ermee bereikt en op hoe je en met wie je dat doet. Jijzelf en de maatschappij om je heen erkennen jou als competente onderwijs-professional; op interpersoonlijk, pedagogisch, vak- en didactisch en organisatorisch vlak. TALIS 2018 concludeert dan ook, ‘dat de goede kwaliteit van het Nederlands onderwijs te danken is aan al die leraren, en overig onderwijspersoneel, die voor deze belangrijke baan hebben gekozen.’
Ongeveer duizend leraren uit verschillende sectoren hebben het onderwijs op hun school veranderd of verbeterd door middel van het LerarenOntwikkelFonds. Uit ons onderzoek (2017-2019) blijkt dat het vorm (kunnen) geven aan onderwijsontwikkeling ook het plezier in en de trots op het werk vergroot. Daarnaast zorgt het voor het (verder) ontwikkelen van krachtig leraarschap.
Een positief geluid
Leraren maken elke dag het verschil. Wil jij als leraar delen waarom jij daar blij van wordt en bijdragen aan een positieve beweging? Bezoek dan het congres Werkplezier in het Onderwijs op 9 oktober 2019. En heb je zelf ideeën over waardering en erkenning van het beroep van leraar, dan kun je deze delen op De Bouwhoek. Of deel jouw verhaal via ‘Wat draag jij bij’. Daarnaast kun je terecht op Onderwijsharten: een interactief platform waarop inspirerende inzichten en successen van leraren en scholen worden gedeeld als bijdrage aan innovatief onderwijs en het beroepsbeeld van de leraar. Collega leraar-ambtenaar Lotte vertelt tenslotte nog over hoe zij haar werk als leraar ervaart. Je kunt dit hier beluisteren (in het blok 14.00-15.00 uur, vanaf 0:40 minuten).
Meer lezen?
- Tevredenheid: wat vinden leerlingen belangrijk?
- Houd werk en privé in balans
- Het imago van het onderwijs
Hoe vier jij successen op school? Laat een reactie achter via onderstaan formulier.
