Hoe zorg je ervoor dat het onderwijs aansluit op de maatschappij? Om daarachter te komen, is het onder meer belangrijk te weten welke technologische ontwikkelingen van invloed zijn op de maatschappij – en daarmee dus op het onderwijs. In dit artikel drie belangrijke technologische ontwikkelingen uit het Kennisnet Trendrapport 2016/2017.
Interactie: input en output
‘Natuurlijke’ interfaces en sensoren voorzien computers steeds vaker van input. Denk hierbij aan aanraking, spraak en beelden. Of juist de luchtvochtigheid, het weer en de temperatuur buiten. Het meest herkenbaar zijn de trackers die patronen in beweging, slaap en stressniveau steeds nauwkeuriger kunnen registreren.
Daarnaast wordt ook de output van computers steeds uitgebreider, waardoor de grens tussen de fysieke en digitale wereld verder vervaagd. Zo is augmented reality een digitale aanvulling op de werkelijkheid en met virtual reality creëer je zelfs de illusie je fysiek in een andere werkelijkheid te begeven. Denk ook aan beeldschermen op horloges of in brillen en autoramen. Kort samengevat: er komen steeds meer nieuwe toepassingen van en combinaties tussen hard- en software. Zulke technologische innovaties kunnen verstrekkende gevolgen hebben voor de maatschappij. Zo is de eerste zelfrijdende auto inmiddels al een feit…
Internet of Things (IoT)
Steeds meer intelligente apparaten bevinden zich online: het Internet of Things (IoT) genoemd. Dit biedt mogelijkheden op veel verschillende vlakken. Ook hier kun je denken aan de activiteitstrackers, die prestaties op allerlei gebieden meten en inzichtelijk maken. Omdat dat motiverend werkt, zouden deze apparaatjes een belangrijke rol in het onderwijs kunnen gaan spelen. Bijvoorbeeld door rekening te houden met actuele fysiologische omstandigheden van de leerling én de leraar. Of wat dacht je van een leeromgeving die wijst op slechte leercondities zoals te warme ruimtes, slechte luchtkwaliteit of inadequate verlichting?
In scholen kunnen IoT-toepassingen structureel inzicht geven in zaken als de temperatuur en de luchtkwaliteit en hier desgewenst zelf naar handelen. Ook kunnen zulke toepassingen een bijdrage leveren door inzicht te geven in het ‘daadwerkelijk gebruik van ruimtes versus inroostering, en aanbevelingen te doen voor verbeterde capaciteitsbenutting. Denk aan data over de bezettingsgraad, aantal aanwezigen, soort activiteit en benodigde/beschikbare faciliteiten.’
(Sociale) robots en drones
Robots worden steeds handiger, socialer én mobieler. De opmars van machine-intelligentie is dan ook volop in gang. Zo worden in de ouderenzorg sociale robots ingezet bij het bestrijden van eenzaamheid en verveling. En een een Japans themahotel werkt vrijwel uitsluitend met robotpersoneel. Ook de eerdergenoemde zelfrijdende auto’s en intelligente drones zijn een voorbeeld van deze opmars. ‘Er zijn al enkele voorbeelden van onderwijsprojecten waarbij een drone werd gebruikt om een stuk landschap in kaart te brengen.’
In de toekomst kan saai, vies of gevaarlijk werk steeds vaker worden uitbesteed. Dat zorgt voor verschuivingen op de arbeidsmarkt. Het belang van onderscheidende, menselijke vaardigheden neemt dan ook toe en dat heeft gevolgen voor ons onderwijs. Niet alleen op het gebied van onderwijsaanbod, maar ook met het oog op de competenties die leerlingen zouden moeten ontwikkelen om goed te functioneren op de toekomstige arbeidsmarkt.
Verder lezen?
Het Kennisnet Trendrapport verschijnt tweejaarlijks en wordt geschreven voor schoolbestuurders in het po, vo en mbo. In dit artikel leest u slechts een klein deel uit het ruim 120 pagina’s tellende Kennisnet Trendrapport 2016/2017. Wilt u verder lezen? Download dan de publicatie via de website van Kennisnet.
Heeft u op uw school al ervaring met een van bovengenoemde technologische ontwikkelingen? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
