Voorlopig gebeurt alles vooral nog op afstand: het onderwijs en dus ook de toetsen. Maar hoe doe je dat, toetsen op afstand? Wij hebben een aantal tips voor je op een rijtje gezet.
Op niveau blijven: hoe dan?
Docenten zijn creatieve mensen. Maar zelfs de meest inventieve collega’s kunnen in deze tijd wel een extra dosis creativiteit gebruiken. Want hoe zorg je ervoor dat je leerlingen op niveau blijven? En hoe kun je dat aantonen tijdens de geplande schoolexamens of tussentijdse toetsen? Ook voor de toetsmomenten geldt: niet alle leerlingen kunnen fysiek aanwezig zijn, wegens corona-klachten, verscherpte lockdown-maatregelen of mogelijke risico’s op besmetting. Bij toetsen op afstand moet je als docent met verschillende aspecten rekening houden.
Keuze in toetsvormen
Als docent kun je zelf de toetsvorm bepalen. Voor schoolexamens zijn er uiteraard verplichte eindtermen, maar bij het samenstellen van het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) heb je als docent keuzevrijheid. SLO heeft een handreiking schoolexamen ter ondersteuning van scholen en vakgroepen met tips voor het vormgeven van het schoolexamen.
Ben je op zoek naar een nieuwe vorm, omdat een eerder gekozen toetsmethode door de lockdown niet langer haalbaar is? Neem dan de eindtermen van het PTA als uitgangspunt. Daarmee beoordeel je ook daadwerkelijk op de juiste criteria. En let op: wanneer het gaat om een schoolexamen en dus een aanpassing in het PTA, dan moet de aanpassing bovendien door de examensecretaris en de MR worden goedgekeurd. Ook moet er melding worden gedaan bij de inspectie.
Digitaal toetsen
Toetsen op afstand klinkt misschien als een vrijbrief voor leerlingen om te gaan spieken. Met als doemscenario ‘haperende techniek’ waardoor leerlingen de toets niet kunnen maken. Toch zijn er methoden om veilig digitaal te toetsen. Dat kan via een online mondeling examen, digitale opdrachten, presentaties of een reguliere toets in een beveiligde toetsomgeving. Een combinatie is ook mogelijk: deels digitaal, deels klassikaal. Zodra leerlingen in de klas de toets krijgen uitgedeeld, stel je deze ook beschikbaar in een beveiligde toetsomgeving voor de leerlingen die niet op school aanwezig kunnen zijn. Les op Afstand heeft handige tips over digitaal toetsen in het vo. Ook voor toetsing in het MBO zijn er diverse tips en links.
Aandachtspunten toetsen op afstand
Aandachtspunten voor toetsen op afstand zijn:
- Leerlingen moeten beschikken over een goede internetverbinding en de juiste apparaten. De voorkeur gaat uit naar computers/iPads van school, dat geeft het meeste zicht op de afnamecondities.
- Als je er voor kiest om een toets te splitsen, waarbij een deel van de leerlingen de toets thuis maakt en een deel op school, dan moeten er vergelijkbare omstandigheden zijn voor alle leerlingen. Leerlingen thuis mogen geen voordeel hebben ten opzichte van de leerlingen op school.
- Neem maatregelen om digitaal spieken te voorkomen. Beveiligde toetsprogramma’s hebben vaak opties voor ‘locken en blokken’.
- Surveilleren via video-opnames bij leerlingen die een thuistoets maken vraagt om goede afspraken tussen school en leerlingen. Het surveilleren moet AVG-proof zijn, zie de checklist van Autoriteit Persoonsgegevens.
- Welke vorm je ook kiest, het is belangrijk om duidelijke voorwaarden te stellen aan thuistoetsen, zo voorkom je verwarring en onrust bij zowel leerling als docent.
Eindexamenregels
De minister van onderwijs maakte in december aanvullende maatregelen bekend voor het eindexamen. Leerlingen die eindexamen doen, mogen de toetsen spreiden over twee tijdvakken. Ook het tweede tijdvak, bedoeld voor herkansingen, mag worden gebruikt voor eerste examens. Om dat mogelijk te maken, gaat het tweede tijdvak van vier naar tien dagen. Verder komt er een extra herkansingsmoment: een derde tijdvak van vier dagen. Tot slot krijgen leerlingen niet één, maar twee vakken waarin ze het centraal examen mogen herkansen.
Toetsen op afstand is soms een uitdaging. Heb jij gouden tips voor je collega’s? Deel deze met ons via onderstaand reactieformulier.
