LHBTI+ jongeren worstelen dagelijks met hun gevoelens én met vooroordelen in hun omgeving. Daarom is het belangrijk om genderidentiteit te bespreken in de klas. Hoe doe je dat met zo’n ingewikkeld onderwerp dat ook nog eens van persoon tot persoon verschilt?
Inmiddels bestaat er veel lesmateriaal over dit onderwerp. We bespreken ook de video’s en leesopdrachten van Omroep HUMAN. Natuurlijk zijn wij ook benieuwd hoe jij gender en seksualiteit aanpakt in de klas. En hoe zou jij het lesmateriaal van Omroep Human in de klas gebruiken? Laat je reactie achter in het contactformulier!
LHBTI+ jongeren en negatieve reacties op hun identiteit
LHBTI+ staat voor lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender en intersekse. De + duidt op alle andere mogelijke manieren waarop mensen hun gender en seksualiteit kunnen benoemen. De groeperingen onder deze noemer vallen onder één afkorting, maar ieder heeft hun eigen uitdagingen. Een transvrouw ervaart vaak andere gevoelens dan een homoseksuele man.
Eén uitdaging geldt dan wel voor alle groeperingen: zes op de tien LHBTI+ studenten krijgen negatieve reacties op hun identiteit. Dit tast hun gevoel van veiligheid aan en stelt ze soms buiten een groep. Daarom is het belangrijk om gender en seksualiteit te bespreken in de klas. Dat is uitdagend: want hoe landt dit onderwerp goed en hoe ga je om met de verschillen binnen de groep LHBTI+?
Stap 1: informatieve basisles
Sommige leerlingen kennen misschien al transgenders, homoseksuele of biseksuele jongeren in hun omgeving. Voor andere leerlingen geldt dit niet of is het onderwerp taboe vanuit hun familie. Met een informatieve basisles geef je alle leerlingen een zo zacht mogelijke landing in het onderwerp. Deze gaat uit van vragen aan en uit de groep. Hoofdregel is: er zijn geen foute antwoorden of verkeerde vragen. Weten alle leerlingen bijvoorbeeld wat een transgender persoon is? Wat is het verschil tussen sekse en gender? En hoe kijkt de klas naar het onderscheid tussen man en vrouw: is het wel zo belangrijk dat je een jongen of een meisje bent?
Houd de lat laag. Bied leerlingen de ruimte voor vragen én voor het delen van ervaringen. Leerlingen kunnen veel vragen hebben over dit onderwerp. Neem daarom bijvoorbeeld de handleiding genderdiversiteit van Rutgers door voordat je de les begint. In deze handleiding staan veel vragen over gender en seksualiteit en een bijpassend antwoord.
Stap 2: Gebruik lesmateriaal over LHBTI+ jongeren
Inmiddels hebben de leerlingen kennis van de belangrijke basiskennis van gender en seksualiteit. Maar komen ze wel eens in aanraking met de uitdagingen van LHBTI+ klasgenoten? Het lesmateriaal met video’s en leesopdrachten van Omroep HUMAN biedt goede ondersteuning. Er zijn lessen toegespitst op de bovenbouw van het basisonderwijs, het mbo en het vo.
In deze video’s en leesopdrachten spelen LHBTI+ jongeren de hoofdrol. Ze praten over hun leven, hun gevoelens en de uitdagingen waar ze dagelijks tegenaan lopen. Neem bijvoorbeeld het verhaal van Nick: een transman die tijdens zijn diploma-uitreiking uit de kast komt, waarna zijn moeder de uitreiking verlaat. Het zijn concrete situaties met échte verhalen. Het laat leerlingen zien op welke manier LHBTI+ mensen te maken krijgen met vooroordelen, onbegrip en verstoting.
Stap 3: Volg het verhaal van Ikbal
Het lesmateriaal bevat ook het verhaal van Ikbal. In deze documentaire (5 minuten) volg je het verhaal van een 13-jarige leerling die als meisje is geboren, maar zich kleedt als jongen. Voor Ikbal zijn vragen als ‘ben je nou een jongen of een meisje?’ verwarrend en pijnlijk. Ook omdat de moeder verwacht dat Ikbal zich als een meisje kleedt.
Het verhaal van Ikbal is kenmerkend voor de uitdagingen van LHBTI+ jongeren. En omdat Ikbal een leeftijdsgenoot is, is het verhaal toegankelijk voor de leerlingen die de documentaire bekijken. Het verhaal raakt thema’s die elke leerling kunnen aanspreken. Het gaat natuurlijk over genderidentiteit, maar óók over plagen, over vooroordelen en over je buitengesloten voelen. En die gevoelens kan elke leerling begrijpen.
Stap 4: Leer leerlingen de uitdagingen van LHBTI+ jongeren te begrijpen
Dat is precies waar het bij dit thema om gaat: begrip en empathie. Leerlingen hoeven niet in aanraking te komen met álle uitdagingen van LHBTI+ jongeren. Het is belangrijk dat leerlingen begrijpen wat genderidentiteit is. Als er meer begrip is voor de uitdagingen van LHBTI+ jongeren, dan voelen deze jongeren zich ook veiliger om over hun ervaringen te praten. Dat creëert een fijne wisselwerking: leerlingen kunnen een veilige discussie hebben en leren van elkaars ervaringen.
Gender en seksualiteit gaan óók over emancipatie
Door te leren over gender en seksualiteit krijgen leerlingen meer begrip voor de uitdagingen van de LHBTI+ gemeenschap. En zodra dat lukt, nemen leerlingen dat ook mee naar andere onderwerpen. Niet alleen in gesprekken over gender en seksualiteit, maar bijvoorbeeld ook tijdens een debat over vooroordelen of discriminatie.
Dat maakt het onderwerp genderidentiteit niet alleen broodnodig voor het geluk en welzijn van onze LHBTI+ leerlingen. Het is óók een belangrijke springplank naar alle discussies over mensenrechten en emancipatie.
Hoe pak jij gender en seksualiteit aan in de klas?
Met het lesmateriaal van Omroep HUMAN breng je echte verhalen van LHBTI+ jongeren in de klas. Hoe pak jij dit uiteenlopende thema aan in de les? Laat het ons weten via het contactformulier!
