Ik las eens een boek en werd meegezogen in het verhaal, door de schoonheid van het taalgebruik en de knappe opbouw van de inhoud. Soms in gedachten en soms met potlood maakte ik aantekeningen in de kantlijn. Soms legde ik het boek even aan de kant om de laatste alinea op me in te laten werken. Ik had de tijd en las boeken, stapels boeken. Ze gaven me nieuwe beelden om de wereld te begrijpen en vormden nieuwe patronen in mijn manier van denken over de wereld om me heen.
Hapklare brokken
Enkele jaren later. Ik las een management summary. Of ik scande en “koppensnelde” in een half uurtje, een ruim 300 pagina’s tellend werk. Ik had immers nog meer te lezen! Nog wat later was ik al tevreden met een blog, een recensie of een samenvatting. En uiteindelijk consumeerde ik een meesterwerk in de hapklare brok van een tweet. Want waarom zou ik me nog uren verdiepen in wat ook in 140 tekens gezegd kan worden? Het gaat toch om de kern? De rest is ballast, overtollig vet dat in tijden van infobesitas alleen maar in de weg zit. En dus verving ik de krant door Nu.nl en heb ik genoeg aan de Zapservice als samenvatting van een avondje televisie.
Vet
Maar het knaagt. Om tot echte inzichten te komen heb ik niet genoeg aan een meesterlijke quote of een lemma uit Wikipedia. Kennelijk heeft informatie een beetje vet nodig. Die culinaire metafoor kies ik niet voor niets. Vet zorgt ervoor dat de smaakstoffen in je voeding je smaakpapillen echt bereiken en binnendringen. Zonder vet houd je droge kost over die je gedachteloos inslikt. De volgende dag ben je vergeten wat je gegeten hebt.
Beklijven
De vraag is: hoeveel vet heeft een boodschap nodig om te beklijven? Een belangrijke vraag, ook voor het onderwijs. Vet moet niet overheersen. Dan krijgt de boodschap een taaiheid mee die elke lust tot verder lezen wegneemt. In drie lessen door de Tweede Wereldoorlog hollen is dan weer niet genoeg om de betekenis ervan voor onze geschiedenis en ons heden écht te doorgronden. We willen op een efficiënte manier kennis en inzichten aan leerlingen overbrengen en vinden dat die moeten beklijven. De juiste dosering vet is hierbij van doorslaggevend belang. Dat doseren is verdomd moeilijk. Zo vraag ik me op dit moment af of een 400 woorden tellende column voldoende is om deze boodschap over te brengen.
Hoe doseer jij het vet rond je lesstof?
