Sinds maandag 16 maart is het leven in Nederland totaal anders dan we gewend zijn. Om de verspreiding van het Corona-virus tegen te gaan, zijn cafés, restaurants en veel andere zaken gesloten. Mensen werken zoveel mogelijk thuis. Concerten, sportevenementen en andere bijeenkomsten zijn afgelast. Dan is er ook nog de maatregel waarvan jij waarschijnlijk het meest merkt: de scholen zijn gesloten.
Beeld: Corona-maatregelen in een huisartsenpraktijk (eigen foto).
Verspreiding van het virus
Het corona-virus verspreidt zich via het speeksel of slijm van iemand die besmet is. Meestal gaat dat via niezen of hoesten. Daarbij kunnen veel kleine druppeltjes speeksel in de lucht komen. Als jij die druppeltjes binnenkrijgt via je mond, neus of ogen, kun je ook besmet raken. Besmetting kan ook via de handen: als een besmet iemand in zijn hand hoest, en daarna jou een hand geeft, dan heb jij het virus op je hand. Als je daarna met die hand in je ogen wrijft of aan je neus zit, kun je ook besmet raken. Binnen enkele maanden verspreide het virus zich zo van China naar de rest van de wereld. Via Italië kwam het voor het eerst in Europa (bron 1). In Brabant waren de eerste gevallen in Nederland.
Sociale onthouding
Het doel van de sluiting van de scholen en alle maatregelen is: ‘sociale onthouding’. De bedoeling is dat mensen zo min mogelijk met elkaar in contact komen. Als mensen geen contact hebben, kunnen ze het virus ook niet aan elkaar doorgeven. Toch zijn sommige contacten onvermijdelijk: de medewerkers van de supermarkt, huisartsen, verpleegkundigen en anderen zien de hele dag mensen. Als een van deze mensen besmet raakt, zou hij of zij weer veel andere mensen kunnen besmetten. Daarom zijn er de volgende regels:
- Was je handen vaak met zeep. Daar kan het virus niet tegen.
- Nies en hoest in je elleboog, niet in je hand.
- Gebruik papieren zakdoekjes die je na gebruik weggooit.
- Geef anderen geen hand.
Grenzen dicht
Naast alle binnenlandse maatregelen proberen Nederland en andere landen te voorkomen dat het virus opnieuw uit het buitenland komt. De grenzen gaan dicht en vliegtuigen blijven aan de grond. Zelfs binnen de EU neemt elk land zijn eigen maatregelen. Dat leidt tot verwarrende tafrelen. Zo waren de cafés op zondag 15 maart in België al gesloten, maar in Nederland nog open. Het gevolg: een enorme toeloop van Belgen in Nederlandse grensplaatsen. Dat helpt de verspreiding van het virus natuurlijk alleen maar in de hand.
Besmetting en ziekte
Iedereen kan besmet raken, maar dat is niet voor iedereen even gevaarlijk. Ongeveer 80% van de coronapatiënten krijgt alleen griepachtige klachten. Deze mensen moeten thuisblijven en zorgen dat ze niemand anders besmetten. De andere 20% krijgt last van zwaardere klachten zoals longontsteking of moeilijk ademen. Bij ongeveer 5% van alle patiënten zijn de klachten zo erg dat zijn op de Intensive Care (IC) van het ziekenhuis terecht komen. Ongeveer 2% van alle patiënten overlijdt aan de klachten. Het virus is nieuw en daarom zijn de getallen nog niet heel nauwkeurig.
Het risico op ziekte en zware klachten hangt af van gezondheid en leeftijd. Jongeren en kinderen worden bijna nooit ernstig ziek van corona. Dat is bijzonder, want bij veel andere virussen zijn kinderen juist kwetsbaar. Ouderen en mensen met een zwakke gezondheid lopen een veel groter risico. Maar er zijn uitzonderingen: er zijn jonge mensen met een goede gezondheid die toch erg ziek worden en soms zelfs overlijden.
Mensen kunnen het virus hebben zonder het te weten. Als ze niet ziek zijn en niet niezen of hoesten, is de kans op besmetting van anderen erg klein als iedereen zich aan de vier regels houdt. Iedereen die wel hoest of niest moet binnenblijven en contact met anderen vermijden.
Verschillen in Nederland
In bron 2 zie je spreiding van de coronapatiënten over Nederland. Vooral in Brabant zijn veel gevallen. Dat komt waarschijnlijk door carnaval, dat hier eind februari groots is gevierd. Er staan dan dagenlang veel mensen dicht op elkaar bij evenementen buiten en binnen in bomvolle cafés. Pas weken later kwamen de gevolgen aan het licht. Dat komt omdat het vaak wel een week duurt voordat iemand die besmet is, ook ziek wordt. Dat is de incubatietijd. De mensen die griepachtige klachten hadden, gingen ook niet direct naar de dokter. Dat duurde vaak nog wel een week. Verder zie je dat er veel besmettingen zijn in het midden en westen van het land en in Zuid-Limburg.
Hoe gaat het verder?
Het lukt waarschijnlijk niet om met sociale onthouding de verspreiding van het virus helemaal te stoppen. We kunnen er wel voor zorgen dat de verspreiding veel minder snel gaat. Dat is belangrijk, want als te veel mensen tegelijk ziek worden, dan kunnen ziekenhuizen, artsen en verpleegkundigen dat niet aan. Als de verspreiding langzaam gaat, dan kunnen ziekenhuizen de patiënten goed helpen. Zo zorgen ze ervoor dat er zo min mogelijk mensen overlijden.
Bron 1 Wereldwijde verspreiding van het corona-virus
Bron 2 Aantal corona-gevallen per gemeente
Bron 3 Debat over het openhouden van scholen
Bron 4 Luchtvaartverkeer
werkblad-ACTUALITEIT-corona-in-Nederland
