Elk jaar is het Prinsjesdag op de derde dinsdag van september. Die dag leest de koning de Troonrede voor. Daar komt geen prins bij kijken. Waar komt de naam Prinsjesdag vandaan?
Bekijk de video Wat is Prinsjesdag? en lees het artikel: ‘De geschiedenis van Prinsjesdag’.
De geschiedenis van Prinsjesdag
De naam Prinsjesdag werd al in de 17e en 18e eeuw gebruikt voor de viering van de verjaardagen van de prinsen van Oranje. Eind 18e eeuw wilden steeds meer burgers ook wat te zeggen hebben in het bestuur van Nederland. Ze vonden dat de Oranjes hun macht met hen moesten delen. De familie van Oranje kreeg steeds meer kritiek.
Om de populariteit van de familie van Oranje te verhogen, werd na de geboorte Willem V van Oranje op 8 maart 1748 zijn verjaardag elk jaar groots gevierd. Zo werd Prinsjesdag een van de populairste volksfeesten in Nederland.
De eerste Prinsjesdag in de betekenis die wij nu kennen, was op 2 mei 1814. Toen werd Prinsjesdag de dag waarop de koning voor de Eerste en Tweede Kamer de Troonrede uitspreekt. De Troonrede is een presentatie van de plannen voor het nieuwe politieke jaar.
In de belangrijkste wet van het land, de grondwet, staat op welke dag Prinsjesdag valt. Dit was niet altijd de derde dinsdag van september. In de 19e eeuw viel de opening van het nieuwe politieke jaar eerst op de eerste maandag in november en later op de derde maandag in oktober.
In 1848 werd een jaarlijkse begroting ingevoerd. Om de Kamer meer tijd te geven om alles goed te lezen, werd de opening van het nieuwe politieke jaar vervroegd naar de derde maandag in september.
Een grondwetswijziging in 1887 verplaatste Prinsjesdag van maandag naar dinsdag. Kamerleden die wat verder weg van Den Haag woonden, hoefden dan niet meer op zondag te reizen om op tijd bij de opening te zijn.
Vanaf de jaren 1930 werd de jaarlijkse openingsdag van het nieuwe politieke jaar Prinsjesdag genoemd. In 1931 werd het uitspreken van de Troonrede voor het eerst gefilmd. Erica Terpstra was het eerste vrouwelijk Kamerlid dat zich in 1977 afvroeg: ‘Als je op Prinsjesdag geen hoed draagt, wanneer dan wel?’ Ze zette sindsdien een trend onder vrouwelijke Kamerleden om een hoed te dragen op Prinsjesdag.
Opdrachten
1 Hieronder zie je verschillende genummerde gebeurtenissen. Teken de tijdbalk na en zet de nummers op de juiste plaats op de tijdbalk.
- De jaarlijkse openingsdag van het nieuwe politieke jaar krijgt de naam Prinsjesdag.
- Erica Terpstra zette de trend onder vrouwelijke Kamerleden om een hoed te dragen op Prinsjesdag.
- Om de Kamer meer tijd te geven om alles goed te lezen, werd de opening van het nieuwe politieke jaar vervroegd naar de derde maandag in september.
- Om te voorkomen dat Kamerleden op zondag moesten reizen, werd Prinsjesdag van maandag naar dinsdag verplaatst.
- Prinsjesdag was de naam van de verjaardag van prins Willem V en viel op 8 maart.
- Prinsjesdag werd de dag waarop de koning voor het parlement de Troonrede uitspreekt.
2 Op Prinsjesdag leest de koning de plannen van de regering voor het nieuwe werkjaar voor. Stel, je bent de minister van Onderwijs en je wilt het onderwijs op jouw school verbeteren. Wat zou jij doen? Schrijf in drie zinnen het plan voor jouw school op.
Van de makers van Memo
Antwoorden bekijken
Om de antwoorden te kunnen zien, moet je zijn ingelogd. Heb je nog geen account? Meld je dan nu aan! Het is GRATIS.