Voordat hij zelf werd doodgeschoten belde Omar Mateen het Amerikaanse noodnummer 911. De dader van het bloedbad betuigde zijn steun aan IS-leider Abu al-Baghdadi. Voor het plegen van een IS-aanslag is geen toestemming van de IS-leiding nodig. Mateen heeft de aanslag waarschijnlijk in z’n eentje bedacht en uitgevoerd. De media omschreven Mateen als een lone wolf. ‘Het zijn mensen in een fysiek isolement, die hun ideologische inspiratie eerder online vinden dan in een fysiek netwerk van geestverwanten. Tegelijkertijd heeft de lone wolf het idee deel uit te maken van iets groters, dat betekenis geeft aan zijn terreurdaad’, stelt bijzonder hoogleraar Ramón Spaaij in NRC Handelsblad. Volgens hem past veel van wat Mateen deed naadloos op het patroon van de lone wolf.
Detentie
Mateen was een bekende van de FBI, maar er waren geen aanwijzingen dat hij van plan was om een aanslag te plegen. Dat hij radicaalislamitische opvattingen had, was geen reden om hem preventief op te sluiten. Sommige Nederlandse politieke partijen, zoals het CDA, pleiten in bepaalde gevallen voor het invoeren van een administratieve detentie. Volgens de Volkskrant gaat het om een juridisch omstreden methode die Israël al jaren toepast in de Palestijnse gebieden. ‘Verdachten die als een gevaar voor de samenleving worden beschouwd, kunnen daar zes maanden zonder veroordeling worden vastgezet’, meldt de krant. ‘Die zes maanden kunnen vervolgens keer op keer worden verlengd, zolang de Israëlische rechter meent – vaak op basis van oncontroleerbare informatie van inlichtingendiensten – dat de verdachte een gevaar vormt voor de staat Israël. Een veroordeling voor een strafbaar feit komt er niet aan te pas.’
AR-15
Aangezien er geen bewijzen tegen Mateen waren, kon de dader van de schietpartij zonder problemen een AR-15 aanschaffen. ‘AR-15 is een verzamelnaam voor halfautomatische geweren met grote munitiemagazijnen. Er zijn negen miljoen van dergelijke wapens in omloop’, schrijft Vrij Nederland. De AR-15 is het meest populaire geweer in de Verenigde Staten. ‘Waar de AR-15 heel goed voor is, is het neermaaien van de “vijand.” Wie die vijand ook is. In een land waar de angst regeert doet dat er niet toe.’ Dat aanslagplegers dit soort wapens aan kunnen schaffen, roept in Amerika twee reacties op. De ene groep vindt dat de verkoop van dit soort wapens moet worden verboden, omdat er zoveel doden vallen. De andere groep is van mening is dat burgers juist zware wapens moeten dragen om zelf terroristen uit te kunnen schakelen.