De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) schreef een rapport over de fouten die gemaakt zijn rondom drie recente moorden in Nederland. Deze moorden houden verband met een kroongetuige en het Marengoproces. Hoe nu verder?
De bekendste kroongetuige van Nederland is Nabil B. Hij is kroongetuige in het Marengoproces. Dat is het proces tegen Ridouan Taghi. De OVV onderzocht de beveiliging van drie personen die betrokken waren bij dit proces en die alle drie vermoord zijn. Niet alleen de broer van Nabil B., ook zijn advocaat Derk Wiersum en zijn vertrouwenspersoon Peter R. de Vries zijn vermoord. Een conclusie van het rapport van de OVV is dat er niet goed wordt gekeken naar de risico’s voor bijvoorbeeld de familie van een kroongetuige. In de afgelopen weken kwam naar buiten dat Nabil B. weer zonder advocaten zit. De advocaten hebben gezegd B. niet meer te willen bijstaan.
Kroongetuigen in het Nederlandse strafrecht
Het gebruik van kroongetuigen is in Nederland niet nieuw. Het is een belangrijk instrument in de strijd tegen zware criminaliteit, zoals de georganiseerde misdaad en terrorisme. Een kroongetuige is iemand die belastende informatie verstrekt over medeverdachten in ruil voor strafvermindering of andere voordelen. In ons strafrecht kan het gebeuren dat een kroongetuige daarom een lagere straf krijgt dan de mededaders. Een kroongetuige moet dan wel alles zeggen wat hij of zij weet en onder ede een verklaring afleggen. Sinds 2006 is dit wettelijk toegestaan.
„Het is belangrijk dat er genoegdoening komt voor de nabestaanden, door de daders strafrechtelijk te vervolgen en via dit onderzoek duidelijkheid te scheppen over de periode in aanloop naar de drie moorden. Ik vind het ook belangrijk dat daarbij wordt erkend dat er fouten zijn gemaakt door de overheid in de beveiligingssituaties van Reduan, Derk Wiersum en Peter R. de Vries. Ik betreur ten diepste dat deze fouten zijn gemaakt. Als verantwoordelijk minister heb ik hiervoor aan de nabestaanden excuus aangeboden.”
Minister van Veiligheid en Justitie Dilan Yeşilgöz(VVD) in een brief aan de Tweede Kamer.
Risico’s
Het gebruik van kroongetuigen is niet zonder risico’s. Er zijn tal van gevallen bekend waarbij kroongetuigen valse verklaringen aflegden om zo strafvermindering te krijgen. Een voorbeeld is een rechtszaak over een schietpartij in Utrecht. Deze kroongetuige werd in 2017 veroordeeld voor het afleggen van een valse verklaring. De druk op een kroongetuige kan dus enorm zijn, niet alleen vanuit de autoriteiten, maar ook vanuit de medeverdachten. Een criminele organisatie zou bijvoorbeeld wraak willen nemen. Zoiets gebeurde bij Nabil B.. Zijn broer werd in 2018 doodgeschoten in Amsterdam.
Downloads
Bronnen
Bron 1 – NOS: Advocaten kroongetuige Nabil B. staan hem niet langer bij
Bron 2 – NOS: Kamerleden: voorlopig geen nieuwe deals met kroongetuigen