Het voorstel komt van de Rotterdamse wethouder Hugo de Jonge (CDA). ‘Veilig en gezond opgroeien is net zo’n fundamenteel recht als kinderen krijgen. En wij kiezen voor het kind’, zegt De Jonge in het Algemeen Dagblad. De wethouder benadrukt dat er ieder jaar weer kinderen worden geboren in gezinnen ‘waar iedereen buikpijn van heeft’. Door gedwongen anticonceptie wil De Jonge dit soort situaties voorkomen. Daarbij gaat het vaak om vrouwen waarbij eerdere kinderen uit huis zijn geplaatst of die grote problemen hebben. ‘Soms gaat het om vrouwen die ontzettend verslaafd zijn of bijvoorbeeld om vrouwen die in de prostitutie werken en hogere inkomsten krijgen wanneer zij zwanger zijn’, legt De Jonge in Trouw uit. De krant schrijft dat embryo’s van moeders met een verslaving of andere psychische problemen in de eerste maanden van de zwangerschap vaak al onomkeerbare hersenbeschadigingen oplopen.
Wetsvoorstel
Volgens NRC Handelsblad is verplichte geboortebeperking nu wettelijk niet mogelijk. ‘Wat het dichtst in de buurt komt, is de voorlopige ondertoezichtstelling van ongeboren kinderen, een maatregel die jaarlijks zo’n 400 keer wordt toegepast’, meldt de krant. Wethouder De Jonge denkt dat de tijd nu rijp is voor een wettelijke maatregel die volgens hem alleen gerechtvaardigd is als alle andere middelen van drang ontoereikend zijn gebleken, stelt hij in de Volkskrant. In een commentaar schrijft AD-journalist Hans van Soest dat de discussie niet moet gaan om mensen met een kinderwens die moeite hebben hun kinderen zelfstandig op te voeden, bijvoorbeeld omdat ze laagbegaafd zijn of gehandicapt. ‘Daar hebben we allerlei ondersteuning voor en dat moet vooral zo blijven. We zijn een beschaafd land waarin dergelijke ouders hulp moeten krijgen. En waarin kinderen van ouders die hen mishandelen of verwaarlozen in een gastgezin worden geplaatst. Verplichte anticonceptie mag daar niet zomaar voor in de plaats komen’, concludeert Van Soest.
Kritiek
Medisch ethicus Gert van Dijk noemt het voorstel van De Jonge juridisch onhaalbaar. ‘Het is in strijd met fundamentele rechtsbeginselen, zoals het recht op privacy, op gezinsvorming en op onaantastbaarheid van het lichaam’, zegt Van Dijk in de Volkskrant. ‘Het is ook in strijd met het Internationale Verdrag voor de Rechten van de Mens. Nederland zou dat verdrag dan op moeten zeggen. Maar dat is misschien wel de minst belangrijke factor. Belangrijker is dat ze zich aan de zorg onttrekken.’ Staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) onderzoekt of de wet voor het Rotterdamse plan moet worden aangepast.
