Terwijl Nederland op een sukkeldrafje afscheid neemt van de zomer, worstelt het Caribisch gebied met een turbulent orkaanseizoen. Van hippe boulevards langs hagelwitte stranden met zacht wuivende palmen tot rommelige krottenwijken: alles verandert door een orkaan binnen no-time in smerige modderpoelen onder inktzwarte luchten.
Orkanen
Orkanen of tropische stormen zijn cyclonale winden, waarbij het woord ‘cyclonaal’ slaat op de draairichting van de orkaan. Bij cyclonen draait de lucht om een lagedrukgebied tegen de wijzers van de klok in. Dat lagedrukgebied bevindt zich recht onder het ‘oog’ in het wolkendek. Vanwege de grootte van de orkaan is het ronddraaiende effect aan het aardoppervlak nauwelijks te merken. Tropische stormen ontstaan boven oceanen tussen de evenaar en de Kreeftskeerkring. Een orkaan gaat altijd gepaard met abnormale hoeveelheden regen en hoge golven.
Wetenschappers
Oceanografen – wetenschappers die oceanen en de lucht erboven bestuderen – maken onderscheid tussen het Atlantische orkaanseizoen, het Grote Oceaan orkaanseizoen en het Indische orkaanseizoen. Oceanografen kunnen prachtig vertellen over mooie patronen in het wolkendek, technische verklaringen geven van de luchtstromen en typische kenmerken beschrijven van orkanen. Ze kunnen de overheid informeren en waarschuwen, maar ze weten dat hun boodschap goedkoop klinkt: een orkaan stopt er niet door. Daardoor hebben elk jaar miljoenen aardbewoners te kampen met de vernietigende stormen. Zoals de inwoners van Haïti, toen Matthew voorbij kwam.
Haïti
In Haïti wonen ruim zes jaar na een verwoestende aardbeving nog tienduizenden mensen in tenten en gammele huisjes. Elk jaar krijgt het land, behorend tot de armste van de wereld, te maken met orkanen. De waarschuwing voor orkaan Matthew namen velen niet serieus. Bovendien: waar zouden ze heen moeten? Oceanografen hadden de overheid geïnformeerd, die een sms-alert als waarschuwing stuurde. Het effect was klein omdat veel Haïtianen geen telefoon hebben en niet kunnen lezen.
Monster Matthew
Haïti likt zijn wonden. In enkele uren tijd is het land jaren teruggeworpen. Alsof een reuzenhand het ruw tegen de grond heeft gegooid. De hoge golven, razende wind, extreem veel neerslag en modderstromen tijdens ‘monster Matthew’ kostten alleen al in Haïti meer dan duizend levens. Als een hongerig monster trok Matthew vervolgens over Jamaica en Cuba richting de zuidkust van de VS. Na een laatste stuiptrekking zal Matthew daar uitrazen en de geschiedenis ingaan als een van de zwaarste orkanen in de Cariben ooit.
Bronnen
Bron 1 Hoe en waar ontstaan orkanen?
Bron 2 Orkaan Matthew teistert de Cariben
Bron 3 Een angstige nacht op Haïti
