Het is rumoerig in politiek Nederland. Het regende headlines over partijprominenten die opstapten, er werd met meer dan modder gegooid en zelfs de sloten van het partijkantoor van FvD werden veranderd. De sluimerende veenbrand van conflict kwam als een vulkaanuitbarsting naar de oppervlakte. Lont in het kruitvat was een onthullend artikel van Het Parool over appgroepen van de jongerentak van de partij (JFvD). In deze appgroepen werden homofobe en antisemitische uitspraken gedaan door leden. Dit gebeurde al eens eerder in het voorjaar. Het bestuur van de jongerenpartij kondigde maatregelen aan, maar dat was voor het partijbestuur van FvD niet genoeg en er wordt een onderzoek ingesteld. Theo Hiddema en Annabel Nanninga – twee partijprominenten – eisen dat de hele jongerentak wordt opgedoekt. Partijleider Thierry Baudet tweette een filmpje waarin hij aangeeft te zullen aftreden. Hij wijst in hetzelfde filmpje beschuldigend naar journalisten; door trial by media was er al veroordeeld. Even lijkt het er zelfs op dat Baudet uit de partij gezet gaat worden; tot hij eveneens per tweet aankondigt via een leiderschapsverkiezing weer partijleider te willen worden. Een interne brandbrief over vermeend antisemitisme en radicalisering van Thierry Baudet zelf werd gelekt naar de media. Grote aantallen FvD-volksvertegenwoordigers kondigen aan de partij te verlaten. De week eindigde met een uitschrijving van Thierry Baudet als bestuurder van FvD – wie dat precies gedaan heeft is onduidelijk, en laat goed zien dat er een machtsstrijd gevoerd wordt. Er gaat nu een referendum georganiseerd worden met de vraag of Thierry Baudet partijleider moet blijven. Dit zal een bindend referendum zijn.
Herhaling
Het verhaal van FvD staat niet op zichzelf. In 2006 ging de Lijst Pim Fortuyn (LPF) ook ten onder aan intern geruzie na een stormachtige verkiezingscampagne en –overwinning. Momenteel is er intern veel gedoe bij ouderenpartij 50PLUS en lijkt een terugkeer in de Tweede Kamer onzeker na het opstappen van partijleider Henk Krol. Een korte zoektocht door de parlementaire geschiedenis leert dat haar voorganger in de jaren ’90 – het Algemene Ouderen Verbond (AOV) ook ten onder ging aan geruzie.
Oorzaken
Versplintering en afsplitsing kenmerken het einde van nieuwe rechtse partijen. Vaak is er een korte periode waarin het electoraal heel goed gaat met de partij: er worden verkiezingen gewonnen en veel leden schrijven zich in. Onenigheid over de politieke koers van de partij leidt vaak tot ruzie tussen gematigde leden van de partij en wat extremere leden van de partij. FvD volgt dezelfde route zo lijkt het. De voorzitter van Leefbaar Rotterdam vatte het als volgt samen op twitter: “Al twintig jaar slagen we er op rechts keer op keer in om alles, vooral door eigen toedoen, te verzieken. Ondanks het gigantische potentieel en de hunkering bij miljoenen kiezers. We verdienen onderhand niet beter…”. Wat denk jij?