Lesgeven aan groep 8 is iets heel anders dan juf of meester zijn in een kleuterklas. Logisch dus dat niet iedere pabostudent over beide even enthousiast is. Daarom beginnen de pabo’s in Almere en Zwolle met een proef: meteen in het eerste jaar een specialisatie kiezen.
Nog weinig mannen in primair onderwijs
De gesplitste pabo is het gevolg van een motie die de Tweede Kamer vorig jaar aannam. Het idee erachter: als je zeker weet dat je in de bovenbouw les wilt geven, waarom dan studenten wegjagen met vakken over de kleuterklas? Vooral mannen staan niet te trappelen om kleuters te onderwijzen, zo leert de praktijk. De gesplitste pabo zou daarom ook helpen om meer mannen enthousiast te maken voor een baan in het basisonderwijs. Die verdeling is namelijk erg ongelijk. In 2018 was maar 18,4% van de werknemers op een basisschool een man. En dat is inclusief de directie en een conciërge. Wel stijgt het aantal mannen dat de pabo doet. Maar daarmee is het probleem niet opgelost. Want bijna twee derde van de mannen met een pabodiploma op zak staat niet voor de klas op een basisschool.
Meer specialisten
De nieuwe structuur kan mogelijk meer mannen naar de pabo trekken. Maar er zijn meer voordelen. Zo zou het ‘voor het basisonderwijs goed zijn om meer echte specialisten in huis te hebben’, zegt pabodocent Truus Visser in het AD. Specialistische kennis dreigt nu te verdwijnen. Zo gaan veel juffen, die nog de kleuteropleidingen hebben gevolgd, de komende jaren met pensioen.
Beeldvorming
Niet iedereen is onverdeeld enthousiast. Wij spraken Edwin Borger, die zich met het platform Meestert al jaren inzet om meer mannen voor de klas te krijgen. Hij is voorstander van het experiment: ‘Laat de pabo vooral experimenteren met leerroutes die misschien wel meer mannen trekken. Kinderen hebben het recht om in sommige schooljaren een meester te hebben.’ Maar hij twijfelt aan bepaalde aannames. ‘Dat mannen niet enthousiast zijn over de kleuterklas is nooit overtuigend aangetoond.’ Veel belangrijker is volgens hem de beeldvorming. ‘Neem nou het AD-artikel over dit experiment. De kop is: “Geen zin in billen afvegen in de kleuterklas?”. Terwijl kleuters gewoon zindelijk zijn. Zo draag je bij aan dat frame, van ‘oh de kleuterklas, dat zijn luiers en blokfluitles’. Logisch dat jongens op havo en vwo de optie om in het basisonderwijs te werken niet eens overwegen. Je kunt ook een heel ander verhaal vertellen. Bijvoorbeeld dat de coronacrisis laat zien wat er nu echt belangrijk is in dit land: de zorg en het onderwijs. Als je dat verhaal vertelt, voorkom je dat jongens gaan denken dat je per se forensisch onderzoeker of IT-specialist moet worden.’
Breed inzetbaar
Het komende schooljaar begint de proef met specialisatie in het eerste jaar op twee pabo’s. Op hogeschool Windesheim in Almere kun je straks de onderbouwvariant volgen. En de eerstejaarsstudenten van hogeschool Viaa in Zwolle kunnen kiezen tussen de ‘gewone’ opleiding, de bovenbouw- en de onderbouwvariant. Deze studenten zitten straks samen in één klas, zodat ze wel nog contact hebben en van elkaar kunnen leren. Ook goed om te weten: wie voor de onder- of bovenbouw kiest, hoeft niet bang te zijn om daar zijn verdere loopbaan aan vast te zitten. Je blijft breed inzetbaar in het basisonderwijs. In de bovenbouwvariant zijn er bijvoorbeeld extra lessen over het omgaan met pubers, terwijl in de onderbouwvariant specifieke spelvormen meer aandacht krijgen.
Denk jij dat deze onderwijsvernieuwing voor meer meesters gaat zorgen? En zou je zelf een specialisatie hebben gekozen als dat had gekund? Laat het ons weten via onderstaand reactieformulier.
