De vakbonden, de PO-Raad en minister Slob hebben een jaar geleden een werkdrukakkoord gesloten over het verminderen van de werkdruk in het primair onderwijs. Wat houdt dit akkoord in? En wat merk jij daarvan in jouw eigen onderwijspraktijk? Lees hierover meer in dit blog van combibaner Anja Hendriks.
Naast haar baan als leerkracht in het primair onderwijs werkt als leraar-ambtenaar bij het Ministerie van OCW én als leraar-onderzoeker voor het LerarenOntwikkelFonds (LOF).
In het werkdrukakkoord is besloten dat extra geld beschikbaar wordt gesteld om werkdruk op scholen te verminderen. Hierdoor krijgen scholen dit schooljaar (2018/2019) 237 miljoen euro om werkdruk aan te pakken. Dit is omgerekend zo’n 155 euro per leerling.
Het proces in je school
Schoolteams en directeuren kunnen met dit akkoord plannen maken om de werkdruk terug te dringen en ervoor zorgen dat het geld optimaal wordt besteed. Omdat de oorzaken van werkdruk op elke school anders zijn, mogen scholen zelf bepalen wat het meeste effect heeft. Het uitgangspunt is dan ook dat je op school de dialoog voert over knelpunten van en mogelijke oplossingen voor werkdrukvermindering.
Hiermee wordt een bestedingsplan opgesteld en ter instemming voorgelegd aan de personeelsgeleding van de MR (P-MR). Zij zien tevens toe op de inzet en de besteding van de werkdrukmiddelen en het proces. Het schoolbestuur neemt daarnaast uiterlijk 1 juli 2019 een verantwoording op in het bestuursverslag en in het financiële verslag. Na elk schooljaar worden de P-MR en het team door je directeur geïnformeerd over de besteding van de middelen. Over de eventuele niet bestede middelen maak je samen nadere afspraken.
Wat vinden leraren hiervan?
Vanuit OCW peilen we op verschillende manieren hoe leraren dit proces ervaren. Dit doen we onder meer door navraag via de Lerarencommunity en de nieuwsbrief van Denk mee met OCW, workshops over werkdruk op de NOT en een belronde langs scholen. Hieruit blijkt dat de meeste leraren via de MR of directie op de hoogte zijn gesteld van het bedrag, dat ze zich goed betrokken en gehoord voelen in het beslistraject en daardoor een constructieve dialoog kunnen voeren. Meestal wordt eerst gebrainstormd over problemen, wensen, idealen en behoeften. Daarna ontstaat een shortlist met oplossingen. Waarschijnlijk herken je dit proces op je eigen school. Mocht dat niet zo zijn, dan kun je hier terecht.
Keuzes en effecten
Op veel scholen is gekozen voor extra handen in de klas (onderwijsassistent, extra leerkracht, vakdocent) of daarbuiten (extra uren remedial teacher, conciërge, administratief medewerker, ICT-ondersteuning, event manager). Ook andere maatregelen, zoals vrijgeroosterde dagdelen (voor administratie, lesontwerp of kindgesprekken) worden vaak genoemd.
Leraren ervaren nu al veel positieve effecten van de inzet van werkdrukmiddelen op hun school:
- Meer tijd voor administratie en lesvoorbereiding
- Meer mogelijkheden voor speciale aandacht voor leerlingen
- Meer en beter toekomen aan je kerntaak als leraar
- Meer plezier in het werk dankzij vermindering van werkdruk
Toch zien scholen ook uitdagingen:
- Op kleine scholen is minder extra geld te besteden, waardoor de maatregelen klein blijven
- Door organisatorische problemen (soms extern) komt de uitvoering niet op gang
- Door het lerarentekort lukt het niet om structureel leraren vrij te roosteren
- Gevaar dat extra leerkracht wordt ingezet voor incidentele vervanging/ziekteverzuim
- Niet iedereen profiteert evenveel van de gekozen maatregelen
- Niet alles wordt opgelost met geld, bijvoorbeeld invulling geven aan passend onderwijs
Samen verder
Het duurzaam verminderen van werkdruk is een groeiproces. In deze periode evalueren veel scholen de effecten van de genomen maatregelen. Op basis daarvan worden goede keuzes gemaakt voor het komend schooljaar. Denk daarom alvast na over het effect van de gemaakte keuzes en de nog op te pakken uitdagingen.
Verzin ook structurele oplossingen die geen (extra) geld kosten. Wees vooral creatief en bedenk: dankzij de normjaartaak en het taakbeleid is werkdruk deels meetbaar en bewijsbaar, maar daarnaast gaat het vooral ook om jouw ervaring van werkdruk. Neem dus als onderwijsprofessional je verantwoordelijkheid in het proces. Handvatten daarvoor vind je hier. Wil je graag praktijkvoorbeelden van andere scholen bekijken, kijk dan hier.
Wij zijn benieuwd naar de stappen die jouw school heeft genomen! Heb je tips of wil je jouw ervaring delen? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
