De tijd van open dagen en studiekeuze is weer in volle gang. Het zijn verwachtingsvolle tijden, maar tegelijkertijd melden de eerste studieuitvallers zich alweer bij de studieadviseurs omdat de opleiding toch niet blijkt te passen. Gerdy Geersing, auteur van Het Grote Boek van Jezelf, legt uit hoe je leerlingen kan helpen bij het maken van een succesvolle studiekeuze.
“Na de havo heb ik Maatschappelijk werk en dienstverlening gestudeerd, maar na anderhalf jaar ben ik daarmee gestopt. De studiestof begon me te vervelen en irriteren.” (Eline, in Het Grote Boek van Jezelf)
Het valt me elk jaar weer op hoe eenzijdig en oplossingsgericht studies worden gekozen: kijken wat het aanbod is en dan maar bepalen wat het wordt. Uit onderzoek blijkt dat leerlingen vooral kiezen op basis van afstrepen. Ze kijken wat ze niet willen en kiezen op basis van wat er overblijft.
Formuleren en oriënteren
Voor een succesvolle studiekeuze moet een leerling eerst weten wat hij of zij zoekt. Daarvoor moeten ze zichzelf een beetje kennen en weten wat bij ze past: wat interesseert ze, wat vinden ze leuk en waar zijn ze goed in? Maar ook: in wat voor omgeving kom je het beste tot je recht en hoe leer je? Op basis daarvan formuleer je de eerste studierichtingen. Dan pas begint het oriënteren en ga je kijken welke studie hierop aansluit.
Dit klinkt eenvoudig, maar ik weet dat het best een puzzel kan zijn. In Het Grote boek van Jezelf vertel ik hoe je hier op systematische manier mee aan de slag kunt gaan. Op een manier die aansluit bij de belevingswereld van jongeren. Met veel voorbeelden, verhalen van anderen, tips om het samen te doen en een eigen website met online testjes ter inspiratie.
De stappen die de leerling doorloopt sluiten aan bij de vaardigheden die je nodig hebt om studie en loopbaankeuzes te maken:
Ken jezelf
Het begint allemaal met weten wie je bent, wat je kunt en wat je wil. Wat zijn je belangrijkste talenten, waar ben je goed in? En wat drijft je en vind je zo leuk dat je er moeite voor wil doen? Leerlingen vinden het vaak lastig om dit over zichzelf te zeggen. Door het concreet te maken en terug te kijken naar momenten waarop je iets deed waar je trots op was, kunnen ze onderzoeken wat hun talenten zijn.
Ook het doen van een interview over zichzelf, waarin anderen vertellen wat welke talenten ze zien bij de leerling, geeft veel duidelijkheid en motiveert. Hoe leuk is het als anderen positieve dingen over je zeggen?! Door op verschillende en speelse manieren informatie te verzamelen, werkt de leerling toe naar een lijst met talenten, interesses en drijfveren.
Wat past nou het beste bij mij?
En dan begint het puzzelen, de leerling moet gaan ontdekken wat het beste bij hem of haar past? Ze hoeven niet meteen te weten wat het beroep of de studie is. Maar ze beginnen met het opschrijven van ideeën die het eerst in ze opkomen. Door te oriënteren, open dagen te bezoeken en vooral veel met mensen te praten – van studenten tot beroepsbeoefenaren – verzamelen ze steeds meer informatie. Waar worden ze enthousiast van, wat valt af of komt er juist bij? Soms moet je ook even afstand nemen en alles laten liggen om er daarna weer met een frisse blik naar te kunnen kijken. Het heet niet voor niets een studiekeuzeproces!
“Tijdens mijn rechtenstudie kwam ik erachter dat het niet het werkveld was waarin ik verder wilde. Het koksvak begon steeds interessanter te lijken. Dit mede doordat mijn hobby koken was (en is, haha)”
(Robert, in Het Grote Boek van Jezelf)
Uiteindelijk gaat het er natuurlijk om dat de leerling kiest wat het beste bij hem past, wat aansluit bij zijn talenten. Dan haal je niet alleen de meeste voldoening uit je studie en loopbaan, maar is de kans van slagen ook het grootst.
Winactie!
Wil jij ook met dit boek aan de slag in de klas? Wij mogen drie exemplaren weggeven! Stuur nu een mail naar onderwijs_van_morgen@malmberg.nl en vertel ons waarom jij dit boek kan gebruiken. De winnaars krijgen bericht via e-mail en over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. Deelnemen kan t/m 23 april 2019. Niet gewonnen? Neem een kijkje op de website van Het Grote Boek van Jezelf, lees de verhalen van de jongeren en doe de (gratis) online testjes! Ook vind je er meer informatie over het boek.