Wie vaak ruis, onrust of stress ervaart tijdens lesovergangen, kan inspiratie putten uit het verhaal van Chantal. Door zogeheten doorkijkjes in te voeren, verlopen haar leswisselingen nu aangenaam en heeft ze beter contact met de kinderen.
Dit artikel is afkomstig uit het Praxisbulletin van december 2015 en is oorspronkelijk geschreven door Jelte van der Kooi. Praxisbulletin is een praktisch, onafhankelijk vakblad voor basis- en speciaal onderwijs. Er verschijnen tien nummers per jaar, waarvan één themaboek. Elke maand delen we een speciaal geselecteerd artikel uit een eerder verschenen nummer! Meer weten? Kijk op www.praxisbulletin.nl.
Juf Chantal heeft om hulp gevraagd. Ze vindt zichzelf een control freak en wil losser voor de klas staan. We spreken af dat ik in de les kom observeren. Op het whiteboard staat een dagindeling. Chantal is van de structuur en vindt het lastig als er iets tussendoor fietst waar ze geen rekening mee heeft gehouden. Het mag duidelijk zijn dat Chantal alles goed georganiseerd heeft. Maar ondanks die goede organisatie ontstaat er vaak een (voor haar) oncontroleerbare ruis tussen de lessen door.
Snel door
Tijdens de observatieperiode is Chantal op een bepaald moment bezig met het afronden van een rekenles in groep 5. Ze zegt: ‘Jullie gaan alles opruimen, de rest kijken we later na.’ Het eind van de les die ze net gaf is tegelijkertijd ook het begin van de nieuwe les. Op het moment dat Chantal wil beginnen met de volgende les, ontstaat de ruis. Naderhand nemen we Chantals ervaringen en mijn observaties door. ‘Ik neem elk kind gehaast mee naar de volgende les,’ geeft Chantal aan. ‘Wat zou je ervan vinden wanneer je probeert om elk kind op zijn eigen manier voor te bereiden op de volgende les?’ vraag ik. Ze reageert enthousiast.
Oplossingen
Concentratie bij een les of bij het uitvoeren van werk kost energie. Jezelf opnieuw kunnen concentreren op een volgende taak kost ook energie. Dit is niet voor iedereen even gemakkelijk en ook niet iedereen wordt op dezelfde manier gemotiveerd of tankt op dezelfde manier weer energie om door te gaan. Een aantal kinderen heeft tussen de lessen door tijd nodig. De oplossing ligt in de combinatie van twee niet los te koppelen elementen:
- Zorg voor een doorkijkje naar de volgende gezamenlijke activiteit en laat weten wat er (over vijf minuten) gaat gebeuren: welk vak, welk boek, welke les, welke opdracht, welke gewenste houding, etc.
- Zorg dat elk kind in de vijf minuten tot de volgende les de gelegenheid heeft om energie te tanken door aan zijn eigen psychologische behoefte te voldoen.
Rust en ruimte
Chantal ging aan de slag met het geleerde en merkte dat ze in de vijf (vier, drie…) minuten tussen de lessen tijd voor zichzelf vond om de volgende les klaar te zetten. Ze had tijd om rond te lopen en enkele kinderen te helpen om de gewenste leerhouding aan te nemen. Ze gaf bewuster gerichte complimenten. Ze merkte dat ze tijd had om een relatie aan te gaan met ieder kind. Chantal vond ruimte voor elk kind.
Door vaker een doorkijkmoment in te lassen, zul je dus verschillen gaan merken. Je laat bijvoorbeeld ook meer stiltes vallen, waardoor meer kinderen na gaan denken en komen tot autonomer en zelfstandiger handelen. Het contact tussen jou en de kinderen verbetert nog verder. De lesovergang verloopt soepeler. Meer lezen? Download nu het complete artikel uit Praxisbulletin!
Hoe bereid jij de klas voor op de volgende activiteit? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
