digiVolgens de Vier in Balans Monitor 2011 hebben scholen de afgelopen jaren in een opvallend hoog tempo het krijtbord vervangen door het digitale schoolbord. In het voortgezet onderwijs beschikt inmiddels 98% van de scholen over één of meer digitale schoolborden. Gemiddeld hangt in één op de zes leslokalen een digibord. Hoe kan het dan dat het massale gebruik van het digibord nog niet aantoonbaar heeft gezorgd voor betere leerprestaties?
Wanneer je kijkt naar de mogelijkheden van het digibord, dan verbazen bovenstaande cijfers en percentages niet. Het digibord is één van de weinige ICT-apparaten die speciaal voor het onderwijs is ontwikkeld. Het bord biedt daardoor allerlei mogelijkheden waar je in de klas daadwerkelijk iets aan hebt.
De potentie van het digibord
– Schoolmanagers zijn enthousiast over het digibord, omdat ze hopen dat het ICT-gebruik in de les hierdoor vanzelfsprekender wordt. Bovendien verwachten zij betere samenwerking en afstemming tussen docenten binnen vaksecties.
– Veel docenten zijn enthousiast vanwege de vele mogelijkheden om hun lessen te verrijken met multimediale toepassingen. Je haalt met één druk op de knop filmpjes, animaties, internationale websites en actuele berichten het klaslokaal in. Het bord biedt daarnaast tal van mogelijkheden om interactiviteit in de les te brengen. Je kunt een klassikale brainstorm vastleggen in een mindmap en deze later aanbieden als raamwerk bij het leren. Met stemkastjes kun je snel en eenvoudig de kennis van leerlingen toetsen, zodat je weet aan welke onderwerpen en concepten je extra aandacht moet besteden. Bovendien kun je de houding van leerlingen in de les actiever maken door ze te vragen naar het bord te komen en dingen te verslepen en te categoriseren. Ook kan een digibord tijd besparen bij het voorbereiden van lessen; als een les eenmaal is ontwikkeld, kun je deze elk jaar met minimale aanpassingen hergebruiken. U kunt uw eigen digibord-ervaringen achterlaten op deze website.
– En last but not least: leerlingen zijn enthousiast. Zij vinden de lessen aantrekkelijk vanwege het gebruik van multimediale bronnen. Hierdoor voelen meer leerlingen zich aangesproken; de multimediale uitleg sluit aan bij verschillende leerstijlen van leerlingen. Ook de interactiviteit maakt de les leuker, gewoon omdat je als leerling iets mag doen.
Het digibord en de leerprestaties
Op basis van de vele mogelijkheden van het digibord, is het niet verbazingwekkend dat de invoering van digiborden in vogelvlucht gaat. Wat wel opmerkelijk is, is dat het digibord nog niet aantoonbaar voor betere leerprestaties heeft gezorgd. Veel onderzoek, voornamelijk uit Engeland en Australië, toont zonder twijfel een verhoogd enthousiasme aan bij zowel docenten als leerlingen. Vooralsnog kan alleen niet aangetoond worden dat hierdoor ook de leerprestaties positief veranderen. Dat is opvallend, want in een klaslokaal met zoveel enthousiasme, zou ik verwachten dat je op zijn minst een minimale verbetering zou zien. Ik vraag me af: wat maakt dat dergelijke resultaten uitblijven? Is het misschien nog te vroeg om leerprestaties te meten? Of wordt de potentie van het digibord in de les onvoldoende benut? In dat laatste geval: wat is daar de oorzaak van? Vraagt de ontwikkeling van kwalitatief goede digibord-lessen meer tijd van docenten dan zij hebben? En ligt hier dan een rol voor uitgevers om docenten daar beter in te ondersteunen? Misschien dat u hier wel een idee over heeft.
Daphne Verrest – uitgever bèta vo
