Mag ik mijn jas aanhouden in de zaal? Waarom is het hier zo donker als ik kom om plezier te hebben? Wat voor film kan ik verwachten? Moet ik nette kleding aan? Als het aankomt op cultuur zijn veel jongeren een stuk minder avontuurlijk dan vaak wordt gedacht. Dat blijkt uit onderzoek van CJP, YoungWorks en VSBfonds.
Voorkeur voor de bios
Cultuur speelt nog steeds een grote rol in de belevingswereld van jongeren. Van welke films of muziek je houdt is een big deal. Als je gothic bent, heb je een hele andere muzieksmaak dan als je bij de emo’s wilt horen. Cultuur is een middel dat jongeren kunnen inzetten om te bepalen én uit te stralen wie ze zijn. Toch ligt de drempel om een culturele instelling te bezoeken voor de meeste jongeren redelijk hoog. Dit komt doordat jongeren graag van tevoren willen weten of ze wel op de goede plek zijn, of het aanbod wel voor hun bestemd is en of er andere leeftijdsgenoten komen. De (serieuze) inrichting en sfeer van een culturele instelling kan jongeren onzeker maken en ze het gevoel geven niet welkom te zijn. Jongeren weten niet hoe ze zich moeten gedragen in een museum, en gaan daarom liever naar de bioscoop, want daar is zonneklaar wat ze mogen (popcorn eten) en wat niet (bellen en schreeuwen). De regels zijn helder, en juist daarom voelen jongeren zich sneller thuis.
Behoefte aan structuur
Ondanks de leeftijdsverschillen en de verschillende stadia van het ‘puberbrein’, hebben jongeren een aantal belangrijke overeenkomsten waardoor ze zich als groep onderscheiden van ouderen, dertigers en veertigers, en kinderen. Een belangrijk inzicht is dat de jonge doelgroep van duidelijkheid en zekerheid houdt. Jongeren hebben – meer dan volwassenen – behoefte aan structuur. En ze zijn veel conservatiever dan vaak gedacht wordt. Hoe onbekender het terrein dat jongeren betreden, hoe belangrijker ze het vinden om een houvast te hebben, een zekerheid. Dat geldt niet alleen voor gedragsregels, maar ook voor het aanbod van een culturele instelling. Vage, abstracte kunst is lastig te begrijpen. Jongeren hebben dan ook meer handvatten nodig om van dit soort kunstuitingen te kunnen genieten. Als het gaat om toneel en film dan geven veel jongeren de voorkeur aan een duidelijke verhaallijn.
Museumbezoek als sociale activiteit
Ook de context waarin jongeren aan kunst en cultuur doen, speelt een belangrijke rol in de waardering. ‘Aan kunst en cultuur doen’ is voor hen niet het doel. Samen zijn met vrienden is dat wel. Dat is meteen het grootste verschil met volwassenen: zij consumeren kunst en cultuur bewust, terwijl het voor jongeren bijzaak is. Jongeren ondernemen vaak culturele activiteiten in groepsverband. Het liefst met vrienden, maar ook met mensen van werk, school of met familie. Een belangrijke reden hiervoor is dat cultureel actief zijn onder jongeren het meest sociaal geaccepteerd is, wanneer ze dit met vrienden doen. Als docent kunt u jongeren dus ook meer bij cultuur betrekken, aangezien een museumbezoek met de klas over het algemeen een museumbezoek met vrienden is. Les 2.0 kan u helpen helpen om digitaal lesmateriaal te ontwikkelen dat aansluit op het bezoek aan een culturele instelling.
Wat zijn uw ervaringen met leerlingen en kunst & cultuur? En wat zouden docenten kunnen doen om leerlingen meer bij kunst & cultuur te betrekken?
Als u meer wilt lezen over het onderzoek, kun u de bijbehorende publicatie “Hoe versla ik de Playstation” downloaden.
©Youngworks, 2011
